Khi còn bé, thời đi nhà trẻ mẫu giáo, hầu như tất cả chúng ta đều được cô giáo kể cho câu chuyện cổ tích “Nhổ củ cải”. Củ cải ở đây là củ cải trắng – một loại rau củ không còn xa lạ trong gian bếp của các gia đình Việt Nam. Đây cũng là một loại củ rất giàu dinh dưỡng, mang đến nhiều công dụng bất ngờ cho sức khỏe con người, được nhiều người yêu thích. Tuy nhiên, vấn đề rau củ quả bị nhiễm hóa chất đang là một vấn đề nhức nhối hiện nay, gây ra những ảnh hưởng xấu đến người sử dụng. Chính vì thế, nhiều người đang có xu hướng tự trồng các loại rau củ quả tại nhà. Nếu bạn đang tìm hiểu về cách trồng củ cải trắng thì có thể tham khảo bài viết sau đây của chúng tôi.
Hướng dẫn cách trồng củ cải trắng đúng kỹ thuật
Đặc điểm
Củ cải trắng có tên khoa học là Raphanus sativus L., thuộc họ cải. Đây là một loài cây nhỏ, chiều cao trung bình khoảng 15 – 45cm. Thân cây ngắn, chỉ khi ra hoa mới vượt lên.
Lá cây mọc so le, có hình bầu dục hoặc hình mác. Mép lá có răng cưa tù hoặc chia thùy không đều, uốn lượn.
Cụm hoa mọc thành chùm trên một cái cán dài phân nhánh. Trong đó, mỗi nhánh lại mang nhiều hoa màu trắng, đôi khi là pha với màu tím nhạt.
Thông thường, mùa hoa của củ cải là khoảng tháng 1 – 5 hằng năm.
Sau khi hoa tàn thì quả xuất hiện. Quả cải có hình nhọn, thuôn dài, bên trong có nhiều hạt nhỏ màu nâu đen.
Rễ cây phình to thành củ có hình trụ dài, không phân nhánh. Đây là bộ phận được sử dụng chính. Mỗi củ cải trắng sẽ có cân nặng trung bình khoảng 300 – 500gam.
Thông thường, cây sống khoảng 1 – 2 năm. Nguồn gốc của củ cải trắng đến từ khu vực Đông Á, Đông Nam Á.
Trong củ cải trắng có chứa nhiều loại vitamin cùng các khoáng chất như chất xơ, protein, canxi, magie, kali,…
Công dụng
Hiện nay, củ cải trắng được trồng ở khắp nơi trên thế giới để lấy rễ củ, lá thường được sử dụng để muối dưa còn hạt của nó có thể sử dụng để làm thuốc.
Củ cải trắng là nguyên liệu quen thuộc được sử dụng trong nhiều món ăn của nhiều nền ẩm thực phương Đông như Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản,…
Bạn có thể sử dụng củ cải để chế biến thành nhiều món ăn thơm ngon, hấp dẫn như thịt ba chỉ kho củ cải, củ cải hầm thịt gà, canh kim chi củ cải, củ cải muối,…
Trong Đông y, củ cải trắng còn được gọi là nhân sâm mùa đông khi nó có nhiều công dụng như bảo vệ sức khỏe tim mạch, kháng khuẩn, giảm đau hiệu quả. Ngoài ra, sử dụng củ cải trắng còn có công dụng hỗ trợ hệ tiêu hóa, trị táo bón, ngăn ngừa ung thư, hỗ trợ giảm cân vô cùng hiệu quả,…
Đọc thêm cách trồng sâm bố chính trong chậu.
Chuẩn bị
Đất trồng
Để trồng củ cải, bạn nên lựa chọn đất phù sa, chứa nhiều mùn. Ngoài ra, bạn cũng có thể lựa chọn đất thịt hoặc đất cát pha nhưng cần đảm bảo độ tơi xốp, chứa nhiều mùn cùng khả năng thoát nước tốt.
Nếu trồng củ cải trực tiếp trên đất, bạn cần tiến hành cày xới sâu, phơi ải, làm tơi đất, loại bỏ sạch cỏ dại trước khi trồng khoảng 1 tuần.
Sau đó, bạn cần làm luống có chiều rộng khoảng 1.2 – 1.5m, độ cao khoảng 15 – 25cm. Cuối cùng là bón lót để bổ sung thêm dinh dưỡng cho đất trồng, đảm bảo việc trồng củ cải cho thu hoạch hiệu quả cao.
Hạt giống
Gieo hạt là phương pháp nhân giống củ cải trắng phổ biến nhất. Hiện nay, trên thị trường bày bán rất nhiều hạt giống củ cải trắng khác nhau. Bạn cần chuẩn bị những hạt giống củ cải trắng chắc mẩy, sạch sâu bệnh, đảm bảo tỷ lệ nảy mầm cao.
Dụng cụ trồng
Bạn hoàn toàn có thể tận dụng những dụng cụ như thùng xốp, chậu, bao tải,… để trồng củ cải. Tuy nhiên, những dụng cụ này cần có kích thước lớn, chứa được nhiều đất để đảm bảo có đủ không gian cho củ cải trắng phát triển. Ngoài ra, những dụng cụ này cần có lỗ thoát nước, giúp củ cải không bị ngập úng.
Thời vụ
Bạn có thể trồng củ cải trắng quanh năm do đây là loài rau củ dễ trồng, thích nghi tốt với hầu hết các điều kiện thời tiết. Trong một năm thường có 3 vụ trồng củ cải:
- Vụ chính: gieo hạt vào khoảng tháng 8 – 9.
- Vụ muộn: gieo hạt vào khoảng tháng 10 – 11.
- Vụ xuân – hè: gieo hạt vào khoảng tháng 2 – 4.
Kỹ thuật trồng củ cải
Xử lý hạt giống
Trước tiên, bạn cần ngâm hạt giống trong nước ấm khoảng 3 – 5 tiếng. Sau đó, vớt hạt giống ra, để ráo nước rồi ủ trong khăn ẩm khoảng 1 – 2 ngày. Khi hạt đã xuất hiện các vết nứt nhỏ thì đem đi gieo trồng.
Gieo hạt
Tạo các hố nhỏ ở trên đất trồng rồi cho khoảng 2 – 3 hạt vào mỗi hố. Khoảng vài ngày sau, hạt giống bắt đầu bén rễ. Sau khi cây có khoảng 3 – 5 lá thì bạn có thể tỉa bớt, chỉ để lại một cây phát triển tốt nhất để chăm sóc, phát triển củ thành phẩm đạt chuẩn, chất lượng cao.
Chăm sóc
Ánh sáng & nhiệt độ
Bạn cần đảm bảo ánh sáng vừa phải, không để cây tiếp xúc với ánh sáng gay gắt có thể làm cháy lá.
Củ cải trắng có khả năng chịu lạnh tốt nhưng không chịu được sương giá. Mức nhiệt độ thích hợp nhất để củ cải sinh trưởng và phát triển tốt là khoảng 18 – 25 độ C.
Tưới nước
Củ cải trắng ưa ẩm và khả năng chịu ngập úng khá kém. Bạn cần tưới nước cho củ cải thường xuyên nhưng không được tưới quá nhiều làm cây bị ngập úng, tác động tiêu cực đến rễ và củ. Lượng nước và tần suất tưới có thể điều chỉnh tùy thuộc vào điều kiện thời tiết cụ thể.
Chú ý sử dụng nước tưới cho củ cải trắng là nước sạch, không bị nhiễm bẩn và có biện pháp thoát nước thích hợp cho cây vào những ngày mưa lớn.
Bón phân
Trong quá trình sinh trưởng của củ cải trắng, có thể chia thành 3 đợt bón phân:
Lần 1 (khi cây có khoảng 2 – 3 lá): hòa tan phân đạm với kali vào nước rồi tưới đều lên mặt luống, kết hợp với tỉa thưa.
Lần 2 (cách lần 1 khoảng 5 – 7 ngày): sử dụng phân đạm và kali rải đều lên mặt luống rồi tưới nước rửa lá, kết hợp tỉa thưa thêm một lần nữa.
Lần 3 (khi củ đã đạt kích thước như ngón tay cái): bón tương tự như lần 2.
Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng thêm các loại phân bón lá, chế phẩm vi sinh khác để bón cho củ cải trắng. Chú ý ngưng hẳn việc bón phân ít nhất 21 ngày trước khi thu hoạch.
Vun xới
Để cây cho củ to, mã sáng thì việc phủ rơm rạ ngay khi trồng là yêu cầu bắt buộc. Cùng với việc duy trì độ ẩm vừa phải thì tiến hành vun xới cho luống cần thực hiện kết hợp với những lần bón phân. Cụ thể là:
Vun xới lần 1 vào thời điểm khi cây có từ 3 – 4 lá thật bằng cách xới nhẹ, làm sạch toàn bộ cỏ dại và kết hợp tỉa cây.
Vun xới là 2 vào thời điểm cây bắt đầu phình củ bằng cách tải cây kết hợp cùng với cun đất cao che phần củ.
Quá trình vun xới cần tiến hành một cách cẩn trọng, đảm bảo không xới vào sát gốc có nguy cơ làm đứt rễ, long gốc. Từ đó cây kém phát triển, thậm chí là chết ảnh hưởng tới năng suất sau cùng.
Phòng trừ sâu bệnh
Đối với củ cải trắng khi trồng thì bệnh lở cổ rễ là bệnh hại thường xuất hiện nhất. Ngay khi phát hiện bệnh cần nhanh chóng sử dụng thuốc đặc trị phun vào cây để đẩy lùi bệnh hại tác động tiêu cực tới quá trình phát triển, cho củ.
Khi cây đã lớn thì tình trạng sâu xanh, bọ nhảy hay rệp sẽ xuất hiện. Việc phòng trừ cho diện tích nhỏ có thể bắt bằng tay, hoặc sử dụng các loại bẫy bả sinh học, thuốc trừ sâu chuyên dụng đảm bảo giải quyết sâu bệnh nhanh chóng.
Thu hoạch
Kỹ thuật trồng củ cải trắng ở từng vụ khác nhau sẽ có thời gian thu hoạch khác nhau. Vụ Xuân Hè cho thu hoạch chỉ sau 25 – 35 ngày sau gieo trồng, củ thường bé và có vị đắng, đối với cây củ cải trồng vụ này thường ăn cả lá và củ. Vụ chính từ tháng 8 – 9 cho thu hoạch từ 60 – 70 ngày sau trồng với năng suất đạt trung bình. Vụ muộn gieo trồng từ tháng 10 – 11 cho thu hoạch sau 80 – 100 ngày sau trồng, là vụ cho năng suất thân, lá đạt năng suất cao nhất.
Xem thêm:
Câu hỏi thường gặp
Để chọn được củ cải trắng chất lượng nhất, bạn cần lưu ý những điểm sau:
Chọn những củ cải còn nguyên vẹn, vỏ nhẵn; không nên chọn những củ có vết trầy xước, bị dập nát.
Chọn những củ có dáng thẳng và thuôn dài, cầm chắc tay, cứng và vỏ có độ giòn nhất định.
Chọn những củ còn nguyên cuống, lá xanh tươi, còn tua rễ quanh củ.
Chọn củ có kích thước vừa phải, thân củ không bị phình, mềm; không chọn những củ có phần đầu vai to dày, thường bị xơ, nhạt và không ngon.
Hiện nay, củ cải trắng được bày bán rất nhiều ở các chợ truyền thống, cửa hàng thực phẩm hoặc các siêu thị. Hoặc bạn có thể đến các khu vườn nông sản sạch để tìm mua những củ cải có hương vị tươi ngon nhất.
Mặt khác, bạn cũng có thể nhờ “đi chợ hộ” bằng cách truy cập các trang thương mại điện tử để đặt mua củ cải trắng, sau đó, họ sẽ giao củ cải tận nhà cho bạn.
Giá củ cải trắng có nhiều biến động, thông thường sẽ có giá khoảng 20.000 – 22.000 đồng/kg.
Hỏi đáp chuyên gia
Đặt một câu hỏi
Về bài viết này
Phan Duy
Tôi là Phan Duy, năm nay 27 tuổi, một người đam mê với việc trồng cây và trồng rau. Từ khi còn nhỏ, tôi đã có niềm yêu thích mãnh liệt với việc trồng cây. Đây không chỉ là một sở thích, mà còn là một phần của cuộc sống hàng ngày, mang đến cho tôi niềm hạnh phúc không thể nào tả được.
Tôi đã tích lũy được một chút kiến thức về trồng cây và trồng rau thông qua việc tự học và tham gia vào các khóa học tại trường lớp. Từ cách chăm sóc đúng cách, lựa chọn loại đất phù hợp, đến việc điều chỉnh ánh sáng và nước cho cây cối, tôi luôn cố gắng học hỏi và hoàn thiện khả năng của mình trong lĩnh vực này.
Hiện tại, tôi là một công tác viên tại WikiFarm, nơi tôi có cơ hội chia sẻ kiến thức của mình về trồng cây và trồng rau với cộng đồng. Tôi tin rằng thông qua việc chia sẻ kinh nghiệm và hướng dẫn, chúng ta có thể giúp nhau trở thành những người lành nghề hơn trong việc xây dựng những khu vườn xanh tươi.