Hướng dẫn cách trồng dưa chuột (dưa leo) sai quả

Dưa chuột là loài cây dây leo thân thảo hằng năm, thời gian sinh trưởng ngắn nhưng lại cho năng suất cao. Thân cây tròn hoặc có góc cạnh, có chiều dài khoảng 1 – 3m, thường phân nhánh, có lông và có tua cuốn để bám. Trong điều kiện độ ẩm cao, thân trên lá mầm hay lóng thân có thể xuất hiện thêm nhiều rễ bất định. Rễ cây chỉ phân bố ở tầng đất mặt 30 – 40cm, phát triển yếu hơn so với các loại cây thuộc họ bầu bí khác.

Lá dưa chuột là lá đơn, kích thước khá lớn với hình dáng hơi tam giác, mọc cách trên thân, viền lá nguyên hoặc có răng cưa.

Hoa của dưa chuột màu vàng, có thể là hoa đơn tính đồng chu hoặc biệt chu, trong đó hoa cái mọc đơn lẻ hoặc thành đôi ở nách lá còn hoa đực mọc thành cụm có 5 – 7 bông hoa. Ngoài ra, dưa chuột còn có cả hoa lưỡng tính. Thông thường, hoa thụ phấn nhờ côn trùng.

Quả dưa chuột thuôn dài, có màu xanh, khi còn non có gai xù xì và mất dần đi khi trái lớn. Trong quả có chứa nhiều hạt màu trắng ngà, mỗi quả trung bình có khoảng 200 – 500 hạt.

Xem thêm hướng dẫn cách trồng cà chua trong thùng xốp, có thể tự trồng tại nhà.

Trong quả dưa chuột có chứa nước, protein, đường cùng các vitamin và khoáng chất vi lượng khác.

Việc sử dụng dưa chuột sẽ có những công dụng như sau:

- Bổ sung nước cho cơ thể: Dưa chuột có chứa nhiều nước cùng với các loại khoáng chất khác giúp bổ sung và giữ nước cho cơ thể, giúp giải khát và hạ nhiệt.

- Hỗ trợ tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón: Dưa chuột dồi dào chất xơ, rất tốt cho hệ tiêu hóa, giúp giảm các triệu chứng ợ chua, đầy hơi, đau dạ dày và ngăn ngừa táo bón.

- Giảm cân, làm đẹp da: Hàm lượng chất xơ cao và calo thấp giúp cơ thể giảm cân rất hiệu quả. Ngoài ra, vitamin B5 có trong dưa chuột còn giúp làm đẹp da, nên các chị em phụ nữ thường sử dụng dưa chuột tươi để đắp lên mặt.

- Phòng ngừa ung thư: Các thành phần beta carotene, mangan, molypden và flavonoid có trong dưa chuột giúp ngăn ngừa quá trình tổn thương tế bào do các nhóm tế bào gốc gây ra, giúp cơ thể phòng ngừa ung thư.

- Điều hòa huyết áp: Dưa chuột giúp cơ thể bổ sung và cân bằng natri và kali, giúp cơ thể ổn định huyết áp, duy trì trạng thái tốt nhất.

Đất trồng

Để trồng dưa chuột, bạn nên chọn những loại đất tơi xốp và giàu chất dinh dưỡng, trong đó, đất cát là loại đất thích hợp nhất. Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng đất thịt, trộn thêm xơ dừa và phân hữu cơ để tăng hàm lượng dinh dưỡng cho đất. Trước khi trồng, bạn cần phải xử lý đất thật kỹ.

Hạt giống/Cây con

Hiện nay, trên thị trường bày bán khá nhiều loại giống dưa chuột khác nhau. Bạn cần căn cứ vào điều kiện và mục đích trồng của mình để lựa chọn giống dưa chuột phù hợp. Nếu trồng dưa chuột để cung cấp nhu cầu cho gia đình thì không cần lựa chọn giống dưa chuột kỹ bằng việc trồng để bán. Bạn có thể dễ dàng mua hạt giống dưa chuột tại các cửa hàng bán hạt giống nhưng bạn nên mua ở những cơ sở uy tín, đảm bảo chất lượng.

Tuy nhiên, để tiết kiệm thời gian và công sức, bạn có thể mua cây dưa chuột con ở chợ hay các vườn ươm để trồng.

Dụng cụ trồng

Thông thường, bạn nên trồng dưa chuột trực tiếp trên đất. Tuy nhiên, đối với những gia đình sống ở các thành phố lớn, bạn cũng có thể sử dụng chậu to, xô nhựa hay thùng xốp kích thước lớn để trồng dưa chuột. Ngoài ra, bạn cần đục nhiều lỗ ở mặt đáy để giúp dưa chuột thông thoáng và thoát nước tốt hơn.

Đọc thêm tại WikiFarm về cách trồng cây dưa hấu bằng hạt ngay tại nhà

Xử lý hạt giống

Trước khi gieo, bạn cần ngâm hạt giống dưa chuột trong nước ấm khoảng 30 – 35 độ C khoảng 2 – 3 giờ đồng hồ. Sau đó, vớt hạt ra rồi rửa lại bằng nước sạch và ủ vào khăn ẩm trong vòng 3 – 5 ngày. Khi thấy hạt giống đã nứt ra và nảy mầm thì có thể đem đi gieo trồng.

Gieo hạt

Trước hết, bạn cần tạo một lỗ sâu khoảng 0,5cm trên đất hay đất trong chậu, thùng xốp. Tiếp đến, bạn đặt hạt giống vào sao cho đầu rễ hướng thẳng góc xuống đất còn đầu hạt ngang bằng với mặt đất. Lấp đất lại, phủ một lớp rơm ra ở trên để giữ ẩm rồi tưới nước nhẹ.

Bên cạnh đó, bạn cũng có thể trồng trong khay ươm, trong bầu đất rồi mới đem đi trồng sau.

Khoảng 1 tuần sau khi gieo hạt, hạt giống nảy mầm và bắt đầu phát triển. Nếu bạn trồng bằng cây thì có thể bỏ qua bước gieo hạt.

Ánh sáng và nhiệt độ

Dưa chuột là loài ưa sáng, bạn cần cung cấp đầy đủ ánh sáng mặt trời để cây sinh trưởng tốt, cho quả to và chất lượng. Chính vì thế, nếu trồng trong chậu hay trong thùng xốp, bạn cần để ở nơi có đầy đủ ánh sáng, thoáng mát.

Mức nhiệt độ thích hợp nhất cho dưa chuột là khoảng 22 – 24 độ C.

Tưới nước

Do dưa chuột là loài ưa ẩm nên mỗi ngày, bạn nên tưới nước cho cây khoảng 2 lần vào sáng sớm và chiều mát để có hiệu quả cao nhất. Tuy nhiên, trong những ngày mưa, bạn cần ngưng tưới nước cho cây và lưu ý việc thoát nước cho cây. Tránh tình trạng dưa chuột bị ngập úng, thối rễ. Giai đoạn ra hoa kết quả cũng cần chú ý tưới nước cho cây để cây ra nhiều hoa, quả lớn.

Bón phân

Trước hết, bạn cần sử dụng phân chuồng hữu cơ đã ủ hoai mục để bón lót. Trong giai đoạn dưa chuột sinh trưởng và phát triển, có thể chia thành 3 lần bón thúc:

– Bón thúc lần 1: sử dụng phân NPK, tiến hành khi cây có 2 – 3 lá thật.

– Bón thúc lần 2: dùng phân NPK, tiến hành khi cây cao 20cm, đã có tua cuốn.

– Bón thúc lần 3: dùng phân NPK, tiến hành khi cây ra hoa và có quá rộ.

Ngoài ra, bạn có thể hòa tan kali, đạm và ure vào nước để tưới cho dưa chuột. Kết hợp những lần bón phân, bạn có thể làm cỏ và cắt bỏ đi những lá héo, lá già để giúp cây thông thoáng hơn.

Làm giàn

Khoảng 3 – 4 tuần sau khi trồng, dưa chuột đã bắt đầu phát triển mạnh phần thân, lá và xuất hiện tua cuốn. Bạn cần làm giàn cho dưa chuột bằng cọc tre, gỗ hay sắt. Cắm cọc theo hình chữ A và cố định lại bằng dây.

Tìm hiểu thêm cách trồng dưa lưới trên sân thượng cho ra quả to ngon.

Bọ trĩ

Bọ trĩ thường gây hại nặng trên các bộ phận non của cây, gần gân lá, mặt dưới lá làm cho lá xoăn có mầu vàng, làm cho búp chậm phát triển sau đó khô và chết, hoa và quả rụng. Để phòng trừ, bạn cần làm cỏ thường xuyên, vệ sinh vườn giúp cây thông thoáng, khi mật độ bọ trĩ cao thì có thể sử dụng các loại thuốc như o­ncol 20ND, Bassa 50ND, Pegasus 500SC để phun cho dưa chuột.

Nhện đỏ

Nhện đỏ nhiều ở mặt lá dưới, hút chích nhựa cây làm cho lá chuyển màu xanh bạc, xanh nâu rồi vàng khô và rụng lá. Để phòng trừ, bạn có thể sử dụng các loại thuốc trừ nhện như Comite 73EC, Ortus 5SC, Danitol- S50SC, Pe gasus 500SC…

Rệp muội

Rệp muội chích hút dịch cây, làm cho cây không phát triển, làm hoa và quả non bị rụng. Bạn có thể sử dụng thuốc o­ncol 20ND, Pa dan 95SP, Bassa 50 ND, Pegas 500SC, Sumithion 50EC để phun diệt trừ.

Ruồi đục quả

Ruồi đục quả chọc thủng vỏ quả rồi đẻ trứng vào quả, làm nước và dịch cây chảy ra, tạo điều kiện cho nấm bệnh xâm nhập gây thối quả. Bạn có thể phòng trừ bằng cách sử dụng các loại thuốc xua đuổi như o­ncol 20ND,….

Bệnh thán thư

Bệnh thán thư do nấm gây ra, xuất hiện vết bệnh gần tròn hoặc hình tròn, làm cho lá khô rụng, thân cây chết khô, teo lại, quả bị thối. Bạn có thể sử dụng các loại thuốc Poliran 80, Bavistin, Mancozeb để phòng trừ.

Bệnh mốc sương (sương mai)

Bệnh mốc sương cũng do nấm gây ra, cây bị bệnh ban đầu sẽ xuất hiện vết bệnh màu vàng nhạt, sau đó chuyển sang màu nâu, làm quả chất lượng kém thậm chí là cây có thể chết. Để phòng trừ, bạn có thể sử dụng luân phiên các loại thuốc trừ bệnh như Booc đô1%., Rido mil.

Bệnh phấn trắng

Bệnh phấn trắng cũng do nấm gây ra, gây hại chủ yếu trên phiến lá, làm cho lá chuyển sang màu vàng hoặc màu bạc, xuất hiện lớp nấm trắng bao phủ trên bề mặt lá, làm lá bị khô cháy và chết. Sử dụng thuốc Anvil 5SC, Bavistin, Belal 5WP và phun kỹ 2 bề mặt lá để phòng trừ bệnh.

Bệnh héo xanh

Bệnh héo xanh do vi khuẩn gây ra, làm héo và chết. Để phòng trừ, bạn cần thu dọn và tiêu hủy những cây bị bệnh, vệ sinh thường xuyên giúp cho cây được thông thoáng.

Thông thường, khoảng 60 – 80 ngày sau, dưa chuột sẽ cho thu hoạch lứa đầu tiên. Thời điểm thích hợp nhất trong ngày để thu hoạch là vào sáng sớm. Nên thu hoạch những quả vừa đủ lớn, không thu hoạch quá non hay để quá già, quả bị vàng. Trước khi thu hoạch thì phải tưới nước đầy đủ. Dùng dao hoặc kéo để cắt cuống dưa chuột, mỗi quả nên có khoảng 2 – 3cm cuống. Cần chú ý cẩn thận để quả không bị dập nát.

Sau từng đợt thu hoạch, cứ khoảng 2 tuần 1 lần, bạn nên bón thêm kali và đạm để cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho cây nuôi quả cho lứa tiếp theo.