Cây phan tả diệp là cây gì? Có tác dụng gì?

Những tên gọi khác của phan tả diệp bao gồm hiệp diệp, tiêm diệp. Cây phan tả diệp có hai tên khoa học là Cassia angustifolia Vahl và Cassia acutifolia Delile.

Phan tả diệp có hai loại là phan tả diệp lá hẹp và phan tả diệp lá nhọn. Phan tả diệp là loại dược liệu được sử dụng trong cả đông y và tây y, có tác dụng làm mềm phân, đi ngoài lỏng, mọc nhiều ở biên giới của Trung Quốc thời xa xưa.

Cây phan tả diệp có chiều cao tối đa khoảng 1m. Cây có cả hoa và quả. Mùa ra hoa từ tháng 9 đến tháng 12, cây ra quả khoảng tháng 3 năm sau.

Đọc thêm:

• Cây huyền sâm là cây gì? có tác dụng gì?
• Cây qua lâu là cây gì? có tác dụng như thế nào?
• Cây yên bạch là cây gì? có tác dụng như thế nào?
• Cây đại tướng quân là cây gì? có tác dụng gì? chữa bệnh gì?
• Cây đế vương là cây gì? Hợp mệnh gì?

Theo nghiên cứu, phan tả diệp có nhiều công dụng đối với hệ tiêu hoá. Phan tả diệp có vị ngọt, đắng nhẹ và có tính hàn. Sau khi nghiên cứu những hợp chất hoá học có trong phan tả diệp thì khi uống trà của loại cây này có tác dụng như sau:

• Giải nhiệt, nhuận tràng: Phan tả diệp có chứa các hợp chất hoá học kích thích hệ tiêu hoá hoạt động tốt hơn. Vì vậy, khi cơ thể bạn đang rơi vào tình trạng táo bón, khó đi ngoài thì bạn nên sử dụng trà phan tả diệp kết hợp một số dược liệu khác sẽ giúp bạn dễ đi ngoài hơn;
• Cải thiện sự hoạt động hệ tiêu hoá: Các chất chống oxy hóa mạnh, probiotic và quercetin là những chất giúp cải thiện sự hoạt động của hệ tiêu hoá, có khả năng kháng khuẩn, tiêu diệt các gốc tự do gây ung thư và tổn thương đường ruột;
• Vệ sinh đường ruột: Trước khi nội soi, lá phan tả diệp được sử dụng để làm sạch đường ruột;
• Giải phóng độc tố ở gan: Gan là một bộ phận giúp giải phóng những độc tố mà cơ thể tích tụ từ việc ăn uống. Enzym, allicin và selen có trong lá phan tả diệp có tác dụng làm sạch gan, giải phóng độc tố gây hại ở gan;
• Giảm cân, giữ vóc dáng: Lá phan tả diệp là dược liệu giúp phụ nữ giảm cân, lấy lại vóc dáng nhanh chóng và an toàn. Lượng mỡ thừa tích tụ lâu ngày sẽ được đánh bay khi sử dụng trà phan tả diệp;
• Giảm mụn: Khi gan tích tụ độc tố thì mặt sẽ dễ lên mụn. Trà phan tả diệp có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, giảm sưng và sát trùng. Vì vậy, khi uống trà này, bạn sẽ giảm sưng viêm cũng như hạn chế tình trạng bị mụn nhọt trên mặt, lưng và các bộ phận khác trên cơ thể.

Tuy nhiên, loại dược liệu nào cũng có tác dụng phụ khi sử dụng sai cách, liều lượng, một số lưu ý khi sử dụng phan tả diệp:

1. Đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón nặng hơn so với thời điểm trước sử dụng;
2. Sụt cân, nôn mửa, phân nhầy, vàng da,...;
3. Phát ban ở lưỡi, môi, cổ họng kèm theo triệu chứng hô hấp khó;
4. Đầy hơi, khó tiêu, ợ chua.

Vậy nên, khi có những biểu hiện trên, bạn nên đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được bác sĩ tư vấn kịp thời nếu:

1. Bạn đang sử dụng thuốc;
2. Bị dị ứng với phan tả diệp hoặc một số loại dược liệu;
3. Bạn bị bệnh tim, tiêu chảy nhiều dẫn đến mất nhiều nước, viêm dạ dàng,...;
4. Có tiền sử dị ứng với thực phẩm, chất bảo quản,...

Các đối tượng cân nhắc khi sử dụng

Một số đối tượng cần cân nhắc khi sử dụng phan tả diệp để tránh những tác dụng phụ không đáng có:

• Phụ nữ đang mang thai và cho con bú: Các hợp chất như anthranoid có tác dụng gây tiêu chảy cho trẻ sơ sinh, co bóp mạnh tử cung dễ làm sảy thai;
• Người bị viêm tử cung, bàng quang: Anthranoid có tác dụng co bóp cơ tử cung, bàng quang khiến người bị viêm tử cung, viêm bàng quang cảm thấy vô cùng đau đớn;
• Người bị viêm đại tràng, co thắt đại tràng: Khi người có bệnh này sử dụng phan tả diệp sẽ khiến bệnh nghiêm trọng hơn;
• Người cao tuổi, gầy yếu, suy nhược: Sử dụng phan tả diệp sẽ khiến cơ thể mất nhiều nước và yếu hơn.

Một số bài thuốc

Một số bài thuốc sử dụng dược liệu phan tả diệp có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh, bao gồm:

Hỗ trợ điều trị táo bón

• Liều lượng: 3 - 6g phan tả diệp. Đối với người bị táo bón nặng có thể sử dụng 10g phan tả diệp.
• Cách sử dụng: Hãm với nước sôi và sử dụng hằng ngày.

Hỗ trợ cầm máu

• Liều lượng: 2g phan tả diệp tươi đắp lên vết thương đang bị chảy máu.
• Cách sử dụng: Thực hiện đều đặn 3 lần/ngày, đẩy nhanh quá trình đông máu.

Thải độc gan

• Liều lượng: Phan tả diệp, cà gai leo.
• Cách sử dụng: Sắc hỗn hợp này với 1,5 - 2 lít nước và sử dụng mỗi ngày.

Thanh nhiệt, giải độc

• Liều lượng: 12g phan tả diệp
• Cách sử dụng: Hãm với nước sôi sau đó để nguội rồi lọc bã uống hết nước. Nấu hai thang/ngày cho đến khi đại tiện bình thường.