Hướng dẫn cách trồng kê cho ra năng suất cao

Một số nông dân trồng kê làm thức ăn gia súc. Trong khi những người nông dân ở Ấn Độ, Châu Phi hoặc Trung Quốc lại trồng hạt kê để làm thức ăn cho con người. Bạn nên chọn giống kê phù hợp với mục đích cũng như khí hậu và đất đai nơi bạn trồng. Dưới đây là một số loại kê được trồng phổ biến nhất trên thế giới, mặc dù chúng có những đặc điểm riêng nhưng chúng hầu như đều có hương vị giống nhau.

• Kê Proso (Panicum miliaceum): Kê Proso là loại kê được trồng phổ biến nhất ở Mỹ và loại kê proso được trồng làm cây lương thực. Màu hạt kê proso có thể khác nhau như trắng, kem, vàng, cam, đỏ, đen và nâu. Hạt kê Proso được trồng chủ yếu ở miền trung và miền bắc Đại Bình nguyên Bắc Mỹ (Hoa Kỳ). Đây là loại kê dễ trồng, có thể phát triển tốt và chịu được điều kiện nhiệt độ cao so với Kê Foxtail và kê Pearl.
• Kê Foxtail (Setaria italica): Kê Foxtail là loại kê lâu đời nhất, chúng có nguồn gốc từ khu vực Đông Nam Á. Đây là loại kê được sản xuất nhiều thứ hai trên thế giới và thường mang lại giá trị kinh tế cao. Kê Foxtail có tầm quan trọng trong nền nông nghiệp thế giới. Hơn 90 triệu người trên thế giới phụ thuộc kê Foxtail làm nguồn thực phẩm chính. Mặc dù kê Foxtail phổ biến ở vùng khí hậu ôn hòa và ấm áp ở Ấn Độ, nhưng những loại kê này thường được trồng làm thức ăn cho gia súc và thức ăn cho chim vẹt ở Mỹ.
• Kê Pearl (Pennisetum glaucum): Kê Pearl là loại cây lương thực được trồng chủ yếu ở Châu Phi. Kê Pearl là cây trồng quan trọng ở các vùng nông nghiệp Châu Phi và Đông Nam Á. Kê Pearl thích nghi tốt ở những vùng đất khô hạn và nghèo chất dinh dưỡng, so với các loại ngũ cốc khác thì việc trồng kê Pearl đem lại hiệu quả tốt hơn. Tuy nhiên, kê Pearl nếu được trồng ở khu vực đất màu mỡ và độ ẩm cao sẽ giúp chúng phát triển tốt hơn. Kê Pearl phát triển tốt nhất ở những vùng đất thịt, đất cát và thoát nước tốt.
• Kê chân vịt (Eleusine coracana): Kê chân vịt hay còn gọi là mần trầu voi, là một loại kê được trồng nhiều ở Ấn Độ và Châu Phi. Kê chân vịt được sử dụng chủ yếu trong bột mì, bánh mì, đồ uống có cồn và mạch nha. Kê chân vịt có một nguồn canxi lớn, Kê chân vịt giống với kê Pearl có thể chịu hạn cao và trồng được quanh năm.
• Kê Fonio (Digitaria exilis): Fonio hay còn được gọi là findi hoặc acha, loại này được trồng chủ yếu ở Tây Phi. Loại cây này có thể phát triển được ở những vùng khí hậu sa mạc, trồng ở đất đá hoặc cát. Fonio có hai giống khác nhau, là loài trắng và đen, trong đó loài màu trắng phổ biến hơn. Fonio là loại kê nhỏ nên việc thu hoạch thường tốn nhiều công sức hơn.

Ánh sáng và nhiệt độ

Kê thường được trồng sâu trong đất 2,5 cm với nhiệt độ trên 18 °C để có thể nảy mần. Hầu hết cây kê trưởng thành khi qua 3 tháng, một số giống kê còn có thể nhanh hơn nếu khí hậu ấm áp.

Nước và độ ẩm

Cây kê có thể chịu được hạn tốt và không cần tới nhiều nước. Đặc biệt loại kê Proso cần rất ít nước. Cây kê thường có bộ rễ nông, chúng chỉ có thể hút được phần lớn lượng nước 1m ở sâu trong đất. Lượng nước khoảng 25.4mm mỗi tuần sẽ giúp cây phát triển tốt nhất.

Đất

Ở các vùng đất ở châu Phi và châu Á khi điều kiện đất đai không thích hợp để trồng lúa, những nông dân ở đây sẽ bắt đầu trồng kê. Vì là loại cây trồng này cho năng suất khá nhanh và thích hợp điều kiện khí hậu. Một năm bạn có thể trồng được 3 vụ. Kê phát triển tốt nhất trên đất cát hoặc đất thoát nước tốt, thích hợp nơi có độ P/H trung tính. Quan trọng nhất là không trồng kê ở nhưng nơi hay bị ngập úng.

Bón phân

Kê thường được trồng ở vùng đất kém màu mỡ nên việc bón phân có thể được cân nhắc. Nếu bạn muốn bón phân cho kê, hãy lựa chọn những phân bón có lượng nitơ cao. Phân bón thường được sử dụng vào giai đoạn đầu trồng cây và 4 tuần sau đó. Nhiều giống kê có thể phát triển tốt ngay cả trên những đất nghèo dinh dưỡng hoặc thậm chí trên những cánh đồng bỏ hoang nhưng việc bón phân được khuyến nghị để có năng suất cây trồng cao hơn.

Dưới dây là hướng dẫn cách trồng kê phổ biến nhất:

1. Chọn mảnh đất trồng kê tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời.
2. Chuẩn bị mặt bằng để trồng, bón phân giàu nitơ
3. ieo từng hạt cách nhau ít nhất 5 cm, phủ một lớp đất 2,5 cm lên hạt giống. Các hàng hạt phải cách nhau ít nhất 30,5 cm.
4. Thêm phân hữu cơ hoặc phân bón giàu nitơ vào đất khi kê phát triển. Điều này là cần thiết vì kê hút rất nhiều nitơ từ đất.
5. Đặt lớp phủ xung quanh cây con để giúp giữ nước. (có thể dùng túi nilon)
6. Đừng tưới cây kê, nếu lượng mưa trung bình đủ cho sự phát triển của cây, vì vậy không cần tưới thêm nước.
7. Thu hoạch kê của bạn khi hạt đã chuyển sang màu nâu vàng.

Thu hoạch

Nếu bạn trồng kê để làm thức ăn gia súc thì việc thu hoạch có thể bắt đầu 45-60 ngày kể từ khi trồng. Nếu thu hoạch để lấy hạt làm thực phẩm, hạt kê thường được thu hoạch sau 70-90 ngày kể từ khi trồng. Một dấu hiệu rõ ràng cho thấy đã đến lúc thu hoạch hạt kê là nửa đầu của hạt kê chuyển sang màu nâu và nửa dưới không còn xanh. Nếu thu hoạch quá muộn có thể ít năng suất hơn do hạt kê rơi rụng. Để thu hoạch kê bạn dùng một chiếc kéo cắt và để khô trong vài ngày. Khi hạt kê được phơi khô, bạn sẽ dễ dàng tách hạt ra khỏi vỏ. Sau đó, hạt được phơi khô trong vài ngày trước khi đem đi cất.

Bảo quản

Sau khi hạt kê đã được tách vỏ, bạn có thể dùng hạt kê nghiền thành bột hoặc bảo quản nguyên hạt trong hộp kín. Toàn bộ hạt kê có thể được lưu trữ trong 1 năm và bột kê có thể được lưu trữ trong vòng 6 tháng.

Cây kê có thể mắc nhiều bệnh khác nhau, chúng còn tùy thuộc vào loại kê. Một số bệnh thường gặp như bệnh phấn trắng, bạc lá do vi khuẩn, bệnh thối đầu và nhân hạt và bệnh đốm lá xen kẽ. Bệnh phấn trắng có thể xử lý bằng thuốc đặc trị, bệnh phấn trắng và đốm lá đều có thể được xử lý bằng thuốc diệt nấm "Copper Fungicide". Các loại bệnh thối hạt và bệnh bạc lá do vi khuẩn rất khó điều trị, có thể lây lan và làm hại cây trồng, thậm chí có thể làm chết cây trồng. Bạn có thể xử lý thuốc diệt nấm đặc trị bệnh này bằng Copper Fungicide.