Hướng dẫn cách nuôi cá rô đồng thương phẩm

Nơi nuôi cá rô đồng cần phải được các cơ quan có thẩm quyền đồng ý và phê duyệt, nằm trong vùng quy hoạch nuôi trồng thủy sản của địa phương. Nơi nuôi cá rô đồng cần phải có những giấy tờ sử dụng đất hoặc cho thuê đất.

Một trong những điểm quan trọng nữa là nơi nuôi không bị ảnh hưởng bởi ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm môi trường hoặc nơi ô nhiễm đã được kiểm soát xử lý.

Nếu bạn muốn nuôi cá rô đồng thương phẩm thì địa điểm nuôi cần phải cách xa một số nơi khu dân cư, khu công nghiệp nhà máy, bệnh viện. Ngoài ra, phải đảm bảo được hệ thống cấp nước cho ao nuôi cá rô đồng không bị ô nhiễm.

Khi nuôi cá rô đồng trong ao, mọi người sẽ cần phải sử dụng máy bơm nước, đèn điện chiếu sáng,..., do đó cần phải có hệ thống điện lưới và máy phát ổn định.

Có giao thông đi lại dễ dàng và thuận tiện, hỗ trợ rất nhiều trong việc vận chuyển con giống, thức ăn chăn nuôi, quảng bá và bán cá rô đồng giúp dễ tiếp cận với nhiều người hơn.

Để thuận tiện cho việc nuôi cá rô đồng thương phẩm, đạt năng suất và hiệu quả, cần có một nơi vận hành và đảm bảo an toàn lao động.

Cơ sở hạ tầng

Có nhà ở, nhà WC, nơi chứa nước thải cho người lao động.

Có nhà kho để thức ăn, thuốc, chế phẩm sinh học & dụng cụ trang thiết bị trong chăn nuôi.

Nơi nuôi cá phải có biển cảnh báo trước những nơi có nguy cơ mất an toàn lao động, chẳng hạn như có điện cao thế hay nước sâu.

Có ao chứa bằng ½ hoặc ¼ ao nuôi, ao này có tác dụng chứa nước lắng đọng

Đáy ao bằng phẳng, hơi dốc về nơi thoát nước

Bờ ao chắc chắn, không có hang hốc bờ ao, không trồng cây xung quanh bờ ao làm che mất ánh sáng và lá cây rụng xuống dễ làm thối nước.

Có nơi chứa bùn thải riêng, có hệ thống cống cấp thoát nước.

Các trang thiết bị

Máy bơm nước, máy đo độ pH, đô nhiệt độ, oxy hòa tan trong nước, NH3, H2S. Ngoài ra các dụng khác như lưới lọc, lưới bắt cá, các loài chậu, thùng và xô nhựa.

Cải tạo ao trước khi nuôi

Mục đích của việc cải tạo ao nuôi là giúp phòng ngừa dịch bệnh, đảm bảo ao nuôi thuận lợi cho cá phát triển, dưới đây là các bước cải tạo ao nuôi.

1. Tháo cạn: Bước đầu tiên của việc cải tạo ao nuôi là tháo cạn nước trong ao, bắt hết những cá tạp trong ao để đảm bảo thức ăn không bị hao hút, vớt hết bèo rác trong ao ra, có 2 bên bờ cũng cần tu sửa cắt cỏ ngắn lại hoặc phát quang, lấp hết các hang hốc. Nếu đáy ao có quá nhiều bùn thì nên nạo vét chỉ để lại 15 - 20cm lớp bùn trên ao.
2. Rắc vôi: Sử dụng 7 - 10kg cho diện tích 100m2 ao, những ao đất có độ chua lớn thì sử dụng 15 - 20kg cho diện tích 100m2 trong ao. Cần phải rắc đều vôi trên bề mặt ao, 2 bên bờ ao. Mục đích của việc rắc vôi này sẽ giúp ao nuôi không còn mầm bệnh và những sinh vật có hại.
3. Phơi đáy ao: Mọi người để ao phơi nắng khoảng 5 đến 7 ngày, khi đáy ao nứt chân chim nhưng không để ao khô cứng.

Gây màu nước

Trước khi thả cá giống khoảng 7 - 10 ngày, sẽ tiến hàng gây màu nước, điều này sẽ giúp phiêu sinh vật phát triển, giảm độ trong của nước để che bớt ánh sáng, giảm sự hình thành và phát triển của rong rêu, giảm sự dao động của nhiệt độ nước và tăng oxy hòa tan trong nước, có 3 cách gây nước màu cho ao nuôi dưới đây:

Cách 1: Gây màu nước bằng chế phẩm sinh học.

• 2kg cám gạo
• 10g muối
• 1 lít mật rỉ đường
• 1 lít EM gốc
• 46 lít nước sạch

Cần ủ kín trong 5 đến 7 ngày, với công thức trên mọi người sẽ có được 50 lít EM để gây màu. Cứ 10 lít nước EM này sử dụng cho 1000m2, cứ 2 ngày sử dụng 1 lần, đến khi nước đạt màu chuối non thì thôi.

Cách 2: Gây màu nước bằng cám gạo + bột đậu nành + bột cá (2:2:1)

• 2kg cám gạo
• 2kg bột đầu nành
• 1kg  bột cá

Trộn đều sau đó đun chín ủ trong 2 - 3 ngày là được. Sử dụng 3 - 4kg hỗn hợp này cho thể tích 1000m3 nước, sử dụng liên tục trong 3 ngày, nếu ao nước đạt độ trong 30 - 40cm là được. Sau 7 ngày có thể bón bổ sung thêm một nửa so với ban đầu, để cho màu nước đẹp nhất.

Cách 3: Gây màu nước bằng mật rỉ đường + bột đậu nàng + cám gạo (3:3:1)

• 3kg mật rỉ đường
• 3kg bột đậu nành
• 1kg cám gạo

Trộn hỗn hợp và ủ trong 12 tiếng là có thể sử dụng được, cứ 2 - 3kg bón cho 1000m3 nước, thực hiện 3 ngày liên tục, đến khi ao nước đạt độ trong 30 - 40cm và có màu nước đẹp. Sau 7 ngày có thể bón bổ sung thêm một nửa so với ban đầu, để cho màu nước đẹp nhất.

Một số điểm cần lưu ý như:

• Kiểm tra nhiệt độ nước, nếu là 25 - 30 độ C thì đạt yêu cầu. Kiểm tra độ pH có đạt 6,5 - 8,5 không.
• Không sử dụng phân chuồng, phân gà để gây màu nước, bởi chúng có thể gây nhiều mầm bệnh cho cá hơn.
• Oxy hòa tan trong nước 3 - 5mg/l, nếu quá thấp cá sẽ phát triển chậm.

Thời điểm thích hợp để nuôi

Thời vụ thích hợp nhất để nuôi cá rô đồng là vào tháng 3 đến 4 dương lịch hoặc tháng 8 đến tháng 9 dương lịch. Đây đều là những thời điểm thích hợp để bà con làm mùa vụ nuôi cá rô đồng.

Chọn con giống

Nên chọn cá giống có kích thước trung bình 5 - 6cm, có 350 - 400 con/kg, có ngoại hình cân đối, khỏe mạnh, bơi nhanh, màu sắc cá tươi sáng.

Không chọn cá giống trầy xước, hỏng vây, mất nhớt, có dị tật, kích cỡ không đồng đều.

Cách vận chuyển

Có 2 cách vận chuyển con giống, vận chuyển bằng túi kín có bơm oxy và vận chuyển hở (có máy sục khí hoặc đảo nước thủ công).

Mật độ nuôi

Mật độ cá nuôi thường sẽ phải dựa vào kích thước ao nuôi, độ sâu, quản lý hệ thống cấp thoát nước,.... Mật độ nuôi cá rô đồng nên thả trong khoảng từ 20 - 30 con/m².

Phương pháp thả con giống

Trước khi thả cá rô giống, mọi người nên cho cá tắm nước muối loãng 5 đến 10 phút (tỷ lệ khoảng 2% là đủ).

Không nên thả cá rô đồng giống trực tiếp ngay xuống ao. Trước khi thả cá giống, mọi người để nguyên cái bọc cá giống giống áo và ngâm chúng 15 - 20 phút, sau đó lại thêm khoảng 10 - 15% nước ao vào trong túi và tiếp tục để 5 đến 10 phút. Điều này sẽ tránh làm cá bị sốc, làm quen dần dần với môi trường sống. Sau khi cá đã dần làm quên môi trường nước áo, mọi người có thể mở miệng túi để cho cá bơi ra. Thời điểm thả cá giống tốt nhất là vào lúc buổi sáng hoặc buồi chiều mát, không nên thả cá vào những thời gian trời nắng to.

Trong giai đoạn sinh trưởng của cá rô đồng, thức ăn sẽ được cho ăn theo hướng dẫn (số lần, kích cỡ của thức ăn, lượng thức ăn). Thời gian cho cá rô đồng ăn thường sẽ là 2 lần/ngày, buổi sáng và buổi chiều, buổi sáng bà con nên cho ăn vào lúc 7 giờ đến 8 giờ, còn buổi chiều bà con có thể cho ăn vào lúc 16 giờ đến 17 giờ là được. Bởi thời gian này, cá thường tìm kiếm thức ăn và có sức ăn mạnh.

• Khi cá đạt trọng lượng 5 - 20g/con, loại thức ăn là dạng viên mảnh có tỷ lệ đạm 35%, lượng thức ăn khoảng từ 5 - 7% khối lượng cá.
• Khi cá đạt trọng lượng >20 - 100g/con, loại thức ăn là dạng viên nổi có tỷ lệ đạm 30%, lượng thức ăn khoảng từ 3 - 4% khối lượng cá.
• Khi cá đạt trọng lượng >100g/con, loại thức ăn là dạng viên nổi có tỷ lệ đạm 20 - 25%, lượng thức ăn khoảng từ 2% khối lượng cá.

Một số lưu ý khi cho ăn

1. Giờ cho ăn và địa điểm cho ăn nên được cố định
2. Theo dõi thường xuyên lượng thức ăn, nếu thức ăn thừa hoặc thiếu thì cần phải được điều chỉnh lại.
3. Định kỳ bổ sung thêm vitamin C 1 lần/tháng theo tỷ lệ 3 - 5g/kg thức ăn, bổ sung liên tục trong 3 - 5 ngày.
4. Trong quá trình luôn không nên sử dụng các loại hormone tăng trưởng hoặc cách loại thuốc kích thích giúp các phát triển nhanh. Đây là việc đi ngược lại với đạo đức, gây ảnh hưởng tới sức khỏe của con người.

Thường xuyên kiểm tra và theo dõi để đảm bảo độ pH, nhiệt độ nước, oxy hòa tan nằm trong mức an toàn.

Quan sát và kiểm tra xung quanh các bờ ao, nếu thấy hư hỏng cần phải tu sửa ngay, đặc biệt là lúc giai đoạn mang trứng, cá sẽ dễ dàng leo lên bờ và thoát ra ngoài.

Khi thời tiết thay đổi, cần giảm bớt thức ăn sau đó điều chỉnh mực nước phù hợp để tránh cho cá nổi đầu.

Cung cấp nước và thay nước: Tháng đầu nuôi sẽ cần một lượng nước dần dần được bơm vào trong ao, đến khi nước đạt 1,5m là được. Sang tháng thứ 3 mọi người nên thay 40 - 45% nước với tần suất 4 lần/tháng. Khi thấy nước nhiễm bẩn, màu nước quá đậm thì cần tiến hành tháo bớt nước và thay bằng nước mới.

Cứ 2 tuần/1 mọi người sử dụng 1 - 2kg vôi/100m3 nước. cứ nửa tháng mọi người lại sát khuẩn ao nuôi bằng thuốc tím, cứ 0.5-1kg/1000m3, thuốc iodine 0,2-0,3l/1000m3.

Để tăng cường khả năng miễn dịch, tăng sức đề kháng, cần bổ sung thêm men tiêu hóa và vitamin C, trộn lẫn thức ăn rồi cho cá ăn.

Trước khi nuôi cá rô đồng cần phải cải tạo ao nuôi, ngoài ra con giống cần phải được đảm bảo kích cỡ, chất lượng giống tốt. Mật độ nuôi nên phù hợp với từng ao cá, không nên thả quá nhiều đàn cá lớn lên chậm hoặc thả quá ít làm giảm năng suất thu hoạch.

Trước khi thả cá giống xuống ao, cần cho cá tắm nước muối loãng có nồng độ 2 - 3%, mọi người cũng có thể sử dụng thuốc tím (KMnO4) có nồng độ 10 - 15g/m3 với thời gian từ 5 đến 10 phút.

Cung cấp hệ thống nước sạch cho ao, đảm bảo nguồn nước không bị ô nhiễm.

Cho cá ăn đầy đủ và thức ăn chất lượng cao, đảm bảo có cá phát triển tốt và có sức đề kháng cao. Không cho cá ăn những thức ăn ẩm mốc, nhiễm nấm hoặc thức ăn kém chất lượng.

Vào những thời điểm giao mùa, cá sẽ bị dịch bệnh, mọi người cần phải chú ý nhiều hơn và sử dụng thuốc phòng bệnh cho ao nuôi.

+ Tăng cường bổ sung Vitamin C giúp cá có sức đề kháng hơn, cứ 3 - 5g vitamin C/kg thức ăn (bổ sung trong 3 - 5 ngày).

+ Cứ 2 tuần mọi người té thêm nước vôi loãng xuống ao, điều này sẽ giúp khử trùng và kiềm hóa nước, tỷ lệ sẽ là 2kg/100m3

Khi nào cá rô đồng có thể bắt đầu thu hoạch được?

Khi cá đạt trọng lượng từ 7 - 10con/kg trở lên, lúc này mọi người có thể tiến hành thu hoạch.

Trước khi thu hoạch cá khoảng 1 đến 2 tuần, ao nuôi nên được thay nước thường xuyên, việc làm này sẽ giúp hạn chế được mùi tanh của bùn và nâng cao chất lượng của thịt cá.

Để quá trình thu hoạch diễn ra thuận lợi và hiệu quả, người nuôi cá cần phải chuẩn bị nhân công và một số vật dụng cần thiết như chậu, rổ, xô, bạt, nước sạch, lưới,...

Có 2 phương pháp thu hoạch

Phương pháp 1: Thu tỉa, Khi cá có thể thu hoạch được, ao nuôi sẽ được tháo bớt nước xuống con 40 - 50cm, kéo lưới để thu tỉa những cá rô đồng lớn, những con non thì để lại trong ao chờ một thời gian nữa sẽ thu hoạch tiếp. Với mật độ thưa hơn cá rô đồng sẽ lớn rất nhanh.

Phương pháp 2: thu toàn bộ, Tháo 30% lượng nước trong ao nuôi ra và dùng lưới lớn kéo. Sau khi thu số lượng lớn cá trong ao đi mọi người mới bơm cạn nước thu tiếp cá còn sót lại.

Xem thêm:

1. Hướng dẫn cách nuôi cá trắm cỏ
2. Hướng dẫn cách nuôi cá trê
3. Hướng dẫn cách nuôi cá chạch lấu