Từ xa xưa nhân trần đã được biết đến là một loại thuốc có nhiều lợi ích với sức khỏe. Vì vậy loại cây thường được sử dụng cho những người tìm kiếm phương pháp tự nhiên để cải thiện sức khỏe. Ngoài công dụng giải nhiệt, loại cây này còn được sử dụng cho nhiều bài thuốc hỗ trợ điều trị một số bệnh. Để biết thêm về công dụng, bài thuốc từ cây nhân trần và một số lưu ý khi sử dụng, hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây.
Tác dụng của cây nhân trần là gì?
Đặc điểm cây nhân trần
Cây nhân trần có tên khoa học là Adenosma glutinosum thuộc họ Mã đề. Nhân trần là loài cây ưa sáng, ưa ẩm, phân bố chủ yếu ở các nước có khí hậu nhiệt đới. Ở nước ta, loại cây này thường phát triển ở những nơi đồi núi ở các tỉnh phía Bắc.
Nhân trần là cây sống lâu năm thuộc loại thân thảo, thường mọc lẫn với các cây cỏ thấp và cây bụi nhỏ. Chiều cao của cây vào khoảng 40-100cm, thân và lá có mùi thơm. Thân của cây nhân trần tròn, cứng màu hơi đỏ và được bao phủ bởi một lớp lông mỏng màu trắng.
Lá của cây hình trái xoan, mọc đối xứng qua thân. Lá có màu xanh đậm và cả hai mặt đều được lông bao phủ. Hoa của cây thường mọc thành cụm ở đầu cành. Hoa có màu tím, đài hình chuông được xẻ thành 5 răng.
Tầm tháng 4-7 hằng năm cây sẽ ra quả. Nhân trần thuộc loại quả nang có dạng trứng. Quả có chiều dài bằng với đài hòa. Bên trong chứa nhiều hạt nhỏ màu vàng, khi chín vỏ sẽ tự tách ra giải phóng hạt.
Tác dụng của cây nhân trần
Theo y học cổ truyền, nhân trần là loại dược liệu có tính hơi hàn, có vị đắng, can đởm, quy kinh tỳ. Vì vậy thường có tác dụng lợi thấp, thanh nhiệt, lợi tiểu, toát mồ hôi sốt nóng, vàng da, cải thiện sức khỏe sau sinh,...
Theo y học hiện đại, thành phần saponin chứa trong nhân trần đã giúp cho loại cây này có khả năng tăng cường chức năng thải độc của gan. Đồng thời loại chất này còn có khả năng chống lại được các tác nhân gây tổn thương cho gan, từ đó giúp gan khỏe mạnh.
Ngoài ra, nhờ vào tinh dầu và saponin nên cây nhân trần còn có khả năng ức chế một số loại vi khuẩn. Chính vì vậy nếu cần tiêu viêm, ngăn ngừa viêm nhiễm thì có thể sử dụng cây nhân trần giã nát sau đó đắp lên vết thương hở. Việc này sẽ giúp cho vết thương không bị nhiễm trùng, giảm sưng tấy và kích thích da non mọc nhanh hơn.
Trong nhân trần còn có một chất tên là 6,7-dimethoxycoumarin. Hoạt chất này có tác dụng lợi mật, giảm lực trương cơ vòng Oddi. Thông qua đó kích thích việc bài tiết mật trở nên tốt hơn, giảm tình trạng tắc mật.
Nhân trần còn có tác dụng chống oxy hóa và ức chế tế bào ung thư nhờ vào hàm lượng flavonoid và saponin lớn chứa trong cây. Sự kết hợp cây nhân trần với một số loại dược liệu khác như cà gai leo, cây xạ đen, hay mật nhân,… cũng là một bài thuốc tốt dành cho bệnh nhân ung thư.
Một số bài thuốc từ cây nhân trần
Trị viêm gan cấp tính
- Nguyên liệu: 18-24g nhân trần; 12g chi tử; 6-8g đại hoàng.
- Thực hiện: Đem các nguyên liệu sắc với nước sạch. Chia thuốc thành 03 phần, dùng hết trong ngày.
Trị viêm túi mật
- Nguyên liệu: 40g nhân trần; 40g bồ công anh; 40g uất kim; 16g nghệ vàng.
- Thực hiện: Đem sắc lấy nước uống.
Viêm gan giai đoạn di chứng với các triệu chứng rối loạn tiêu hóa, chán ăn, đầy bụng, khó tiêu
- Nguyên liệu: 500g mạch nha; 500g nhân trần; 250g trần bì.
- Thực hiện: Sấy khô các nguyên liệu sau đó tán thành bột. Mỗi ngày hãm 60g bột với nước sôi, ủ trong 20 phút sau đó đem ra dùng.
Phòng chống viêm gan, viêm túi mật, sỏi mật
Nguyên liệu: 300g râu ngô; 150g nhân trần; 150g bồ công anh.
Thực hiện: Tán vụn các nguyên liệu. Mỗi ngày dùng khoảng 50g bột hãm với nước sôi, ủ trong 20 phút rồi đem ra dùng như nước trà. Không nên sử dụng bài thuốc này quá 01 tháng.
Cholesterol máu cao
- Nguyên liệu: 30-40g nhân trần.
- Thực hiện: Đem sắc để uống thay trà.
Chữa say nắng, nhức đầu, sốt nóng
- Nguyên liệu: 1 nắm tay nhân trần; 1 nắm tay hành trắng.
- Thực hiện: Đem sắc lấy nước uống.
Xem thêm Tác dụng của cây trinh nữ hoàng cung
Hỏi đáp chuyên gia
Đặt một câu hỏi
Lời khuyên
Lưu ý
Về bài viết này
Lê Hồng
Chuyên gia
Xin chào, tôi là Lê Hồng – một chuyên gia về động vật đam mê nghiên cứu và chăm sóc các loài vật trong tự nhiên. Tôi năm nay 34 tuổi và đã có hơn 10 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực này. Tôi yêu thích động vật từ nhỏ và luôn muốn hiểu rõ hơn về chúng. Đó là lý do tại sao tôi đã theo đuổi con đường này và đạt được nhiều thành tựu trong lĩnh vực nghiên cứu động vật. Ngoài việc là một chuyên gia về động vật, tôi còn rất đam mê viết blog về động vật để chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm của mình đến cộng đồng. Tôi tin rằng việc chia sẻ này sẽ giúp mọi người hiểu rõ hơn về cuộc sống của các loài vật và cách chúng ta có thể bảo vệ chúng. Tôi hy vọng thông qua những hoạt động của mình, tôi sẽ giúp đỡ mọi người có được những thông tin hữu ích về động vật và đóng góp cho sự phát triển của lĩnh vực này.