Công dụng & tác dụng của cây bạc hà, lợi ích đem lại

Cây bạc hà là loại cây thân thảo, có tên khoa học là Mentha arvensis L.thuộc họ Lamiaceae. Loại cây này phân bố ở hầu hết các tỉnh thành của Việt Nam. Cây bạc hà có một mùi hương đặc trưng, mang lại cảm giác thơm mát khi ngửi. Là một loại cây ưa sáng và ẩm vì vậy thích hợp phát triển ở đất phù sa, đất thịt.

Thân cây bạc hà mềm, có hình vuông, xốp, nhẵn có màu xanh lục hoặc tím tía. Thân cây chia thành các đốt, có nhiều lông tơ ở đoạn thân non và nhẵn ở đoạn gần gốc. Đây là loài cây thân thảo sống lâu năm. thân phân nhánh nhiều, có thân ngầm mang rễ.  Rễ mọc ngang với mặt đất, lan rộng. Cây đứng mang lá, có màu xanh lục hoặc tím tía, cao khoảng 30-40cm.

Cây bạc hà có lá mọc đối chéo chữ thập. Phiến lá hình bầu dục hai đầu nhọn. Cuống lá ngắn khoảng 0,5 - 1,5 cm. Mép lá có răng cưa nhọn chếch về phía đầu lá. Gân lá hình lông chim, có khoảng 4-5 đôi gân phụ. Hai mặt phiến lá đều được phủ một lớp lông và có nhiều chấm nhỏ. Mặt trên của lá có màu xanh đậm hơn mặt dưới.

Hoa của cây nhỏ li ti có màu trắng, hồng hoặc tím hồng. Hoa mọc ra từ nách lá phía ngọn cành, tụm lại thành những vòng hoa. Quả hình trứng, đựng trong đài hoa, có chiều dài khoảng 0,6-0,8 mm, màu nâu.

Nếu bạn muốn tìm hiểu về cách trồng cây bạc hà có thể xem tại đây: https://wikifarm.vn/cach-trong-cay-bac-ha.html

Trong cây bạc hà chứa nhiều loại hợp chất, rất giàu tinh dầu. Trong cây bạc hà tinh dầu là loại hợp chất chính với hàm lượng 0,5-1%. Ngoài ra còn chứa nhiều hợp chất như sabinen, myrcene, α-pinene, limonene, cineole, methyl heptenon, menthol, isomenthol, menthyk acetat, neomenthol, menthol, isomenthol, pulegone.

Tinh dầu bạc hà có tác dụng kháng khuẩn do có chứa tinh dầu và chất menthol- 2 chất có tác dụng sát khuẩn mạnh vì vậy có tác dụng ức chế đối với virus ECHO và Salmonella Typhoid. Do có công dụng sát khuẩn mạnh nên còn được dùng trong việc điều trị một số bệnh ngứa về da, bệnh về tai, mũi, họng.

Các chất menthol và menthol ức chế sự vận động của đường tiêu hóa từ ruột xuống, có tác dụng làm giãn mao mạch. Vì vậy có thể điều trị bệnh đau bụng, đi ngoài. Loại cây này có thể ức chế đau do tinh dầu Bạc hà và Menthol bốc hơi nhanh, tạo nên cảm giác mát và tê tại nơi sử dụng vì vậy thích hợp sử dụng để tiêu sưng nơi đau như đau xương khớp.

Nếu uống tinh dầu bạc hà và Menthol liều lượng rất nhỏ có thể gây hưng phấn, làm tăng bài tiết của tuyến mồ hôi, làm nhiệt độ cơ thể hạ thấp, được sử dụng trị ngoại cảm, phát sốt, nhức đầu.

Giải cảm, chữa viêm họng, viêm mũi, ho, rát cổ

Nguyên liệu: 30g bạc hà, 50g lá tràm, 20g lá đại bi, 10g kinh giới, hương nhu, hạt mùi, an tức hương.

Thực hiện: Phơi khô các dược liệu. Đem ngâm các dược liệu đã được phơi khô trong cồn 80 độ trong vòng 10-15 ngày. Trong thời gian ngâm thỉnh thoảng kiểm tra, lắc đều và chắt lấy cồn. Hòa an tức hương đã tán nhỏ vào trong chất cồn đã thu được, lọc để loại bỏ các tạp chất. Khi dùng thì lấy nửa thìa cà phê hỗn hợp trên cho vào một cốc nước sôi. Dùng để xông và hít.

Chữa chảy máu cam

Nguyên liệu: Bạc hà tươi.

Thực hiện: Giã lấy nước, sau đó dùng để nhỏ vào mũi. Hoặc sắc lá bạc hà lấy nước, lấy bông thấm nước thuốc và nhét vào mũi.

Chữa ong đốt

Nguyên liệu: Một nắm lá bạc hà tươi.

Thực hiện: Giã nát, lấy bã để đắp vào vết thương.

Chữa nôn thông mật hỗ trợ tiêu hóa

Nguyên liệu: 5g lá bạc hà hoặc toàn bộ cây bạc hà bỏ rễ; 200ml nước sôi.

Thực hiện: Đem lá bạc hà đun sôi lấy nước. Chia thành các phân, cách 03 giờ uống một lần.

Chữa cảm mạo nhức đầu

Nguyên liệu: 6g lá bạc hà 6g, 6g kinh giới, 5g phòng phong, 4g bạch chỉ, 6g hành hoa.

Thực hiện: Đun nước sôi. Sau khi nước sôi tắt bếp và bỏ các nguyên liệu vào. Ngâm các nguyên liệu trong nước nóng trong vòng 20 phút sau đó chắt lấy nước.

Một số lưu ý khi sử dụng cây bạc hà

Cây bạc hà không chỉ có giá trị trong ẩm thực tạo ra những món ăn, thức uống ngon miệng mà còn là một loại cây mang dược tính có thể sử dụng để chữa trị một số loại bệnh. Tuy nhiên cần có một số lưu ý như sau khi sử dụng loại cây này để đảm bảo sức khỏe.

• Lá bạc hà sẽ làm xuất hiện kinh nguyệt nên sẽ xảy ra trường hợp đe doạ sảy thai. Vì vậy phụ nữ đang mang thai để an toàn thì không nên sử dụng. Phụ nữ đang cho con bú cần tuân thủ về liều lượng, thời gian sử dụng theo như chỉ định của bác sĩ.
• Nếu có bất kỳ sự dị ứng, kích ứng với các thành phần của cây bạc hà hoặc mắc các bệnh lý và đang sử dụng các loại thuốc khác thì cần thông báo với bác sĩ điều trị để tránh nguy cơ tương tác thuốc;
• Đối với trẻ em, tinh dầu và menthol chứa trong cây bạc hà có thể gây ngừng thở và ngừng tim vì vậy không được sử dụng loại này trong điều trị cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
• Loại cây này khi sử dụng có thể gây cảm giác buồn nôn, bồn chồn, động kinh, rát cổ, tăng huyết áp, tổn thương não. Nếu có bất kỳ một triệu chứng bất thường nào cần ngưng sử dụng ngay lập tức và đến cơ sở khám chữa bệnh để được điều trị hợp lý.