Cây bạch đầu ông là cây gì? Có tác dụng gì? Trị bệnh gì?

Cây bạch đầu ông có tên khoa học là Vernonia cinerea. Đây là một loài cây thân thảo, thân cây có màu xanh lục và được bao phủ bởi một lớp lông tơ mịn màu trắng. Trên thế giới, cây bạch đầu ông mọc rất nhiều bên ngoài tự nhiên ở các nước khu vực Đông Á, châu Phi hay châu Úc. Chúng chủ yếu mọc trên các bãi cát hay cùng đất ẩm như bờ sông, bờ ruộng,...

Thân cây bạch đầu ông khá nhỏ với chiều cao trung bình khoảng 10 - 40cm. Rễ có hình trụ, khá dài và nhỏ.

Hoa mọc thành cụm, có màu tím trắng. Lá mọc so le nhau, phiến lá có màu trắng, hai đầu lá nhọn và mép lá có răng cưa. Phần lá ở gốc sẽ có kích thước lớn hơn và phần cuống dài hơn. Quả có màu vàng nâu, hình dáng giống quả trứng bị ngược. Mùa cây ra hoa thường diễn ra từ tháng 3 đến tháng 5 hằng năm. Đến tầm tháng 6 thì cây sẽ đậu quả.

Theo nghiên cứu, bên trong cây bạch đầu ông có chứa các thành phần hóa học như Glucose, Anemonin, Okinalin, Oleanolic, Pulsatoside, Ranunculin, Sitoseterol,... Theo Y học cổ truyền, bạch đầu ông có tính mát, vị đắng pha lẫn một chút ngọt, có tác dụng lương huyết, giải độc, trấn tĩnh, an thần. Chính vì thế, nó thường được sử dụng để điều trị một số bệnh liên quan đến đường tiêu hóa (như tiêu chảy, đau dạ dày) hay sốt, ho, sổ mũi, suy nhược thần kinh, hắc lào, chàm,... Bên cạnh đó, bạch đầu ông cũng được sử dụng để điều trị vết thương do rắn cắn.

Còn theo Y học hiện đại, nhiều nghiên cứu cho thấy rằng, bạch đầu ông có tác dụng giảm đau, chống viêm, lợi tiểu, lợi tiêu hóa. Những bộ phận của bạch đầu ông sẽ có những công dụng khác nhau. Lá dùng để điều trị sốt, ho, sổ mũi; rễ dùng để điều trị tiêu chảy, đau dạ dày, lỵ;...

Một số bài thuốc dân gian có chứa bạch đầu ông

Thông thường, người ta sử dụng bạch đầu ông bằng cách đắp ngoài da hoặc sắc lấy nước để uống. Liều lượng khuyến cáo sử dụng là khoảng 8 - 12g. Dưới đây là một số bài thuốc có chứa dược liệu cây bạch đầu ông mà bạn có thể tham khảo thêm:

- Bài thuốc chữa lỵ: Chuẩn bị 30g bạch đầu ông, 30g hoàng liên và 15g mộc hương. Đem những nguyên liệu trên sắc lấy nước để uống mỗi ngày 3 lần.

- Bài thuốc chữa chứng khó đại tiện do trĩ ngoại: Chuẩn bị một ít rễ cây bạch đầu ông còn tươi, đem đi rửa sạch rồi giã nát. Sau đó đem đắp trực tiếp lên chỗ bị trĩ.

- Bài thuốc chữa rụng tóc ở trẻ nhỏ: Tiến hành tương tự như bài thuốc chữa chứng khó đại tiện do trĩ ngoại. Sử dụng phần rễ đã giã nát để đắp lên vùng bị rụng tóc lúc trẻ ngủ vào ban đêm.

- Bài thuốc chữa trĩ: Chuẩn bị 20g bạch đầu ông, 12g hoàng bì, 12g tần bá và 6g hoàng liên. Tiến hành đem những nguyên liệu trên sắc lấy nước để uống.

- Bài thuốc chữa tăng huyết áp: Chuẩn bị bạch đầu ông, hy thiêm và chua me đất, mỗi loại 15g. Đem những nguyên liệu trên để sắp lấy nước uống cho đến khi thấy hiệu quả, huyết áp hoàn toàn ổn định.

- Bài thuốc chữa sốt, ho, sổ mũi: Chuẩn bị bạch đầu ông, rễ bồ hòn, ngũ trảo và lá gừa, mỗi loại khoảng 15g. Đem những nguyên liệu trên sắc với nước để uống trong vòng 3 - 5 ngày.

- Bài thuốc chữa suy nhược thần kinh: Chuẩn bị 15g bạch đầu ông, 15g hy thiêm, 12g chua me đất và 12g rau bợ. Đem những nguyên liệu trên sắc lấy nước để uống trong vòng 10 ngày.