Rùa tai đỏ có tên tiếng anh Red Ear Slider Turtle, tên khoa học là Trachemys scripta elegans. Đây cũng được coi là loài rùa cảnh được một số người yêu thích, nhưng chúng cũng được cho là một loài rùa xâm lấn ở Việt Nam, thậm chí nhiều nước trên thế giới. Trong bài viết này, Wikifarm sẽ giới thiệu các bạn cách nuôi rùa tai đỏ làm thú cưng, nếu bạn là người mới và chưa biết cách chăm sóc cho loại rùa này, bạn có thể đọc bài viết dưới đây.
Hướng dẫn cách nuôi rùa tai đỏ nuôi làm thú cưng
Ngoại hình
Rùa tai đỏ con khi mới sinh chúng chỉ có kích thước khoảng 1cm, khi rùa tai đỏ trưởng thành chúng có kích thước khoảng 15 - 20cm. Chiều dài tối đa có thể lên đến 40cm (thông số những kích thước này được tính từ điểm đầu của mai rùa đến điểm cuối của mai rùa), con cái thường lớn hơn con đực. Tuổi thọ của rùa tai đỏ có thể sống từ 20 - 30 năm, chúng cũng tùy thuộc vào môi trường sống, chăm sóc tốt chúng có thể sống lâu hơn. Tuy nhiên, trong nuôi nhốt thì tuổi thọ của chúng thường ngắn hơn.
Rùa tai đỏ có mai có hình bầu dục và dẹt, những màu sắc trên mai rùa tai đỏ thường thay đổi độ tuổi. Những chiếc mai rùa thường có màu xanh đậm đan xen giữa tối và sáng. Đặc điểm nhận dạng rõ nhất ở loài rùa tai đỏ này chính mà một vệt đỏ nằm ở sau mắt.
Cách phân biệt rùa tai đỏ đực & cái
Việc phân biệt rùa tai đỏ đực và rùa tai đỏ cái là rất khó, bởi chúng gần như giống hết nhau. Việc phân biệt rùa tai đỏ trưởng thành giữa con đực và cái dễ hơn rất nhiều, con đực thường nhỏ hơn so với con cái, đường kính của mai con đực khi đến độ tuổi sinh sản là 10cm, trong khi con cái là 15cm. Những việc xác định giới tính này thường gặp kho khăn, bởi bạn rất khó để biết được độ tuổi của rùa, độ tuổi sinh sản được xác định là trên 5 - 6 tuổi.
Bạn cũng có thể phân biệt dựa vào kích thước chiều dài của móng, con đực thường có móng dài hơn so với con cái.
Đuôi của rùa tai đỏ đực thường dài hơn & dày hơn.
Con cái thường có lỗ huyệt dưới mép mai, trong khi lỗ huyệt con đực nằm ngoài mép mai.
Yếm con đực thường có độ lõm, trong khi con cái yếm lại phẳng.
Hành vi & tập tính
Tập tính sinh sản
Mùa sinh sản của rùa tai đỏ thường diễn ra vào tháng 3 - 7, chúng thường giao phối ở dưới nước. Khi rùa đực tán tỉnh rùa cái, chúng thường bơi xung quanh và quấn lấy con cái. Con cái nếu chấp nhận, chúng sẽ lại gần con đực, lặn xuống nước để giao phối. Ngược lại con cái không chấp nhận chúng tỏ ra rất hung dữ với con đực. Thời gian tán tỉnh của rùa tai đỏ thường mất tới 45 phút trong khi chúng chỉ mất khoảng 10 phút để giao phối với nhau.
Sau khi giao phối thành công xong, con cái thường nghỉ ngơi và phơi nắng. Trong khoảng thời gian này chế độ ăn uống của rùa tai đỏ sẽ khác, hầu hết chúng chỉ ăn một số loại rau xanh và trái cây, số lượng ăn của chúng cũng ít đi.
Rùa tai đỏ cái thường đẻ 2 đến 30 quả trứng, số lượng trứng thường dựa vào nhiều yếu tố (có thể là kích thước, môi trường sống, thức ăn, gen,...). Rùa tai đỏ cái có thể đẻ 5 lứa/ năm, mỗi lứa có thể cách nhau khoảng 1 tháng. Thời gian sau khi giao phối đến lúc đẻ trứng của rùa tai đỏ có thể mất vài ngày đến vài tuần. Khi rùa tai đỏ chuẩn bị đẻ chúng thường dành ít thời gian ở dưới nước hơn và đào bới mặt đất. Đây là dấu hiệu cho thấy chúng đang tìm nơi để đẻ trứng.
Thời gian ấp trứng ở rùa tai đỏ thường mất khoảng 59 - 112 ngày. Khi nở ra, những con rùa tai đỏ con sẽ phá lớp vỏ trứng để chui ra. Thời gian từ lúc trứng nở đến lúc rùa tai đỏ xuống nước là 21 ngày.
Giới tính của rùa tai đỏ được quyết định nhiệt độ ấp, đặc biệt là thời gian phát triển của phôi. Con đực thường được sinh ra ở nhiệt độ ấp 22–27°C trong khi con cái ở nhiệt độ thấp hơn.
Tập tính ngủ đông
Rùa tai đỏ thực chất không ngủ đông mà chúng được gọi là "brumate". Một trạng thái ít hoạt động hơn, chúng thi thoảng vẫn tìm kiếm thức ăn và hít thở không khí. Trạng thái này có thể diễn ra ở nhiều mức độ khác nhau. Trong tự nhiên, chúng thường ẩn mình dưới đáy ao, sông nước cạn. Khi thời tiết quá lạnh, chúng sẽ rơi vào trạng thái ngủ đông, hầu như sẽ không ăn uống và nhịp thở chậm lại.
Bể nuôi
Trang trí
Bạn cũng có thể sử dụng chất nền, vật liệu lót, cây xanh,... để trang trí bể nuôi rùa tai đỏ, nhưng cũng cần lưu ý trước khi cho những đồ vật vào bể. Không nên cho những đồ vật sắc nhọn, hay những viên sỏi nhỏ, bởi chúng có thể làm rùa tai đỏ bị thương hoặc tắc ruột.
Bộ lọc nước
Việc lọc nước trong bể sẽ giúp ngăn chặn vi khuẩn phát triển và tấn công, hạn chế khả năng gây bệnh cho rùa tai đỏ. Bạn nên thay nước khoảng 1 tuần/1 lần, kết hợp với máy lọc để có một môi trường sống phù hợp với rùa tai đỏ. Tùy theo vào kích thước bể và số lượng rùa, mà bạn lựa chọn bộ lọc phù hợp.
Điều kiện môi trường sống
Nhiệt độ môi trường nuôi rùa tai đỏ con và trưởng thành hầu như không có sự thay đổi nhiều.
- Nhiệt độ không khí: 29 - 35ºC
- Nhiệt độ nước: 24 - 29ºC
- Độ ẩm: 75%
Bạn nên sắm một số máy đo nhiệt độ để theo dõi và đảm bảo nhiệt độ không bị thay đổi quá nhiều.
Bể nuôi cũng cần có một nơi khô ráo để cho rùa tai đỏ hoạt động phơi nắng và sưởi ấm. Bạn nên thiết kế một nơi để rùa có thể bò lên phơi nắng, không có nước.
Rùa tai đỏ con ăn gì?
Rùa tai đỏ là loài động vật ăn tạp, chúng thích ăn cả thực vật & động vật. Tuy nhiên, rùa tai đỏ con cần rất nhiều thức ăn từ động vật (protein) để giúp chúng phát triển và sinh trưởng tốt.
Một số gợi ý cho bạn về thức ăn các loài côn trùng, động vật không xương sống & động vật chân đốt cho rùa tai đỏ con dưới đây:
- Sâu bột (Mealworms)
- Giun đất
- Tôm, tép
- Ốc sên
- Nòng nọc
- Dế
- Cá nhỏ
Về thức ăn thực vật cho rùa tai đỏ con, mọi người có thể lựa chọn những loại rau sau đây:
- Các loại rau lá xanh đậm (rau muống, rau cải, rau bina,..)
- Quả bí
- Cà rốt
- Đậu cô ve
- Ớt chuông
Còn về trái cây, chúng cần một lượng ít thức ăn trong chế độ ăn, mọi người có thể cho chúng ăn những thứ như:
- Táo
- Chuối
- Xoài
- Dâu tây
- Dưa hấu
- Nho
Khi nuôi, rùa tai đỏ con thường có tốc độ trao đổi chất nhanh hơn so với rùa tai đỏ trưởng thành. Đối với những con rùa trưởng thành, tần suất cho rùa ăn chỉ nên khoảng 2 - 3 lần/tuần, còn rùa con thì chúng nên ăn hàng ngày để giúp chúng phát triển nhanh. Khi rùa tai đỏ con bắt đầu được 6 tháng tuổi, lúc này bạn có thể bắt đầu giảm tần suất cho chúng ăn những loài trái cây này hoặc cách ngày.
Một nguyên tắc khi cho rùa tai đỏ ăn là chỉ nên để chúng ăn trong khoảng 10 - 15 phút. Bạn nên cắt nhỏ thức ăn ngắn hơn chiều rộng khoảng cách giữa hai mắt, điều này sẽ giúp chúng không bị nghẹn thức ăn.
Trong quá trình, mọi người cùng cần bổ sung thêm vitamin D3 & canxi, những chất này giúp cho rùa phát triển tốt hơn. Hầu hết, những chất bổ sung là dạng bột nên bạn chỉ cần rắc chúng lên đĩa thức ăn.
Chăm sóc cho rùa tai đỏ
Ánh sáng
Cũng giống như các loài rùa khác, rùa tai đỏ là loài biến nhiệt, vì vậy chúng phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường. Chúng thường tắm nắng để làm ấm và duy trì nhiệt độ cơ thể. Bạn có thể cho rùa tai đỏ phơi nắng vào lúc sáng sớm hoặc chiều tối, không nên phơi nắng vào những lúc giữa trưa, bởi nhiệt độ lúc này quá nóng.
Ngoài ra, khi phơi nắng rùa sẽ dễ dàng trao đổi chất, sản xuất ra Vitamin D3, giúp cơ thể khỏe mạnh hơn.
Trong quá trình nuôi rùa tai đỏ làm cảnh, bạn có thể sử dụng những loại đèn có UV-A & UV-B. Thiếu ánh sáng, rùa tai đỏ có thể sẽ dễ bị tổn thương.
Nếu thời tiết lạnh, bạn có thể cân nhắc sử dụng những loại đèn sưởi ấm, đèn sợi đốt để tránh lạnh cho chúng.
Vệ sinh rùa tai đỏ
Bạn nên vệ sinh cho rùa tai đỏ để rùa có thể phát triển tốt nhất & sống lâu. Đặc biệt là khi mới mua về, rùa có thể mang rất nhiều ký sinh, chúng có thể bám xung quanh mai rùa hoặc chui rúc sâu trong mai rùa. Bạn có thể thử nhỏ một ít nước cốt chanh để bắt những con ký sinh nếu có.
Cách làm sạch rêu tảo bám trên mai rùa
- Loại bỏ những sợi tảo rêu dài bám trên mai rùa
- Sau đó, để rùa tai đỏ trong một chậu nước, xả nước ấm.
- Sử dụng bàn chải đánh răng bỏ đi hoặc bàn chải cũ, chà nhẹ nhàng lên phần tảo rêu bám trên mai rùa. Không nên chà sát quá lâu và chà sát mạnh phần mai rùa.
- Đợi cho rùa khô rồi mới thả chúng về bể nuôi.
Việc vệ sinh mai rùa cho rùa tai đỏ là điều cần thiết. Tuy nhiên, mọi người cũng cần phải xử lý được môi trường sống của rùa làm phát triển thuận lợi cho rêu tảo phát triển sinh sôi. Có thể do nhiệt độ quá lạnh hoặc quá nóng khiến cho rêu tảo phát triển. Hoặc có thể do hệ thống lọc của bạn không đủ tốt.
Xem thêm:
Hỏi đáp chuyên gia
Đặt một câu hỏi
Lời khuyên
- Thường xuyên cho rùa tai đỏ tắm nắng để duy trì nhiệt độ cơ thể cho chúng được ổn định.
- Đảm bảo thức ăn luôn được sạch sẽ, chế độ ăn hợp lý & cân bằng.
- Thường xuyên thay nước trong bể, lau dọn bể & vật dụng trong bể.
Nguồn đóng góp
Về bài viết này
Bảo Vân
Chuyên gia
Chào mọi người, tôi là Bảo Vân, một chuyên gia chăm sóc thú cưng 32 tuổi. Tôi rất đam mê và yêu thích động vật, và luôn mong muốn học hỏi và chia sẻ những kiến thức về chăm sóc động vật để giúp chúng sống khỏe mạnh. Tôi đã có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực chăm sóc thú cưng, từ việc nuôi dạy các loại động vật nhỏ như mèo và chó, đến chăm sóc những loài động vật lớn hơn như chim cánh cụt và khỉ. Tôi hiểu rõ về các bệnh lý thường gặp của thú cưng và có khả năng chẩn đoán và điều trị chúng. Ngoài ra, tôi cũng rất đam mê việc tìm hiểu về các loài động vật khác nhau, về cách sống, cách sinh sản và cách tương tác với môi trường xung quanh. Tôi tin rằng kiến thức về động vật là vô hạn và luôn có thể học hỏi thêm nhiều điều mới. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi hoặc thắc mắc nào liên quan đến chăm sóc thú cưng, hãy đừng ngần ngại liên hệ với tôi. Tôi rất mong muốn được giúp đỡ và chia sẻ kiến thức của mình để giúp các bạn chăm sóc thú cưng tốt hơn. Cảm ơn mọi người đã lắng nghe giới thiệu của tôi!