Bạch giới tử - một vị thuốc có cực nhiều công dụng, người ta dùng bạch giới tử để chữa bệnh, điều chế thuốc hay làm nguyên liệu cho thuốc đông y, tuy nhiên bạch giới tử nghe thì có vẻ rất bí ẩn và có tên rất hay đúng không nhưng vị thuốc này lại là một thứ rất đỗi quen thuộc, rất đỗi bình thường xung quanh chúng ta, vậy thì bạch giới tử là gì? vị thuốc này có phải một giống cây hay không và để tìm hiểu về các tác dụng của vị thuốc bạch giới tử mời tìm hiểu các mục sau.
Bạch giới tử là gì? Dược liệu bạch giới tử có tác dụng gì?
Bạch giới tử là gì?
Bạch giới tử thật ra không quá xa lạ gì với chúng ta cả, bạch giới tử là rau cải canh hay chính xác hơn là hạt của cây rau cải canh. Hạt cây rau cải canh khi thu hoạch xong thì phơi nắng khoảng 3 hôm cho khô là có thể sử dụng.
Tuy nhiên nếu muốn thu được những hạt bạch giới tử tốt nhất thì phải chọn những cây cải canh già.
Lý do mà chúng có tên là bạch giới tử là khi thu hạt cải canh phải chọn những hạt to có màu trắng.
Hạt cải canh ngoài dùng làm thuốc ra thì còn có thể gieo để trồng thêm các cây rau cải canh khác.
Tuy nhiên ở Việt Nam hiện nay chỉ có một số nơi là thu hoạch và phơi hạt cải canh để làm bạch giới tử đem bán chứ hầu hết các hạt bạch giới tử được sử dụng đều là nhập khẩu từ nước ngoài, số lượng bạch giới tử được nhập nhiều nhất là từ Trung Quốc.
Vào mùa hè, có thể thu hái các hạt cây cải canh rồi phơi nắng đến khi nứt vỏ rồi lấy hạt bên trong phơi tiếp 3 ngày.
Bạch giới tử nhỏ, tròn và có màu trắng hoặc hơi ngả vàng, bạch giới tử có một lớp vân lưới ở ngoài hạt nhưng cực nhỏ và mờ, mỏng nên khó có thể thấy lớp vân này của bạch giới tử khi nhìn bằng mắt thường.
Khi đã thu hoạch xong thì cho bạch giới tử lên 1 chảo và bật lửa nhỏ, đảo đều đến khi hạt bạch giới tử có mùi thơm và chuyển từ trắng hay hơi vàng sang màu vàng đậm.
Hạt bạch giới tử có thể được giã ra hoặc để nguyên hạt để dùng.
Dược liệu bạch giới tử có tác dụng gì?
Bạch giới tử thường được sử dụng làm một trong các nguyên liệu góp phần trong các bài thuốc đông y, nếu chỉ sử dụng riêng bạch giới tử thì có thể điều trị :
Đau bụng do bụng bị lạnh, khí hàn : bằng cách dùng bạch giới tử giã nhỏ uống với nước gừng, mỗi ngày uống khoảng 10gram bạch giới từ và uống trong vòng 1 tuần.
Khi bị đau hay liệt dây thần kinh ở má có thể dùng bột bạch giới tử trộn với nước hoặc nước muối rồi đắp lên má bị liệt, có thể dùng băng gạc rồi cho bột bạch giới tử vào đắp để cố định lâu dài, đắp nửa tháng có thể thấy bệnh cải thiện.
Khi bị nhọt có thể dùng bột bạch giới tử đắp vào chỗ nhọt, có thể trộn thêm giấm để bạch giới tử tăng hiệu quả và khỏi nhanh hơn.
Chữa viêm phế quản : có thể dùng bột bạch giới tử khoảng 10gram trộn với 90gram bột mì rồi cho nước vào trộn xong nặn thành hình bánh rồi đem đắp lên lưng trước khi ngủ, sáng hôm sau thì đem bánh bạch giới tử đi bỏ. Đắp mỗi ngày 1 lần và sử dụng bánh bạch giới tử đắp 3-4 hôm là có hiệu quả. Cách dùng bánh bạch giới tử này chữa được viêm phế quản mãn tính nhưng chỉ chữa được cho trẻ nhỏ dưới 12 tuổi.
Bột bạch giới tử còn có thể chữa được viêm phổi cho trẻ nhỏ bằng cách hòa bột bạch giới tử với nước rồi đắp trên ngực.
Bạch giới tử ngâm rượu hoặc pha bột bạch giới tử với rượu uống còn giúp chữa ở chua, nôn mửa.
Bệnh đậu mùa thường do gió và khí độc xâm nhập vào cơ thể, có thể dùng bạch giới tử dán ở dưới bàn chân để các chất độc hay khí độc trong cơ thể bị bút vào bột bạch giới tử, dùng bột bạch giới tử hòa nước rồi nặn bánh để dán dưới chân.
Khi bị lạnh bụng và đau phổi có thể dùng bột bạch giới tử nặn thành viên nhỏ như hạt đậu rồi nấu nước gừng uống cùng là có thể điều trị.
Ngoài ra còn có thể kết hợp bạch giới tử với các loại dược liệu khác để làm thành các bài thuốc kết hợp bạch giới tử chữa các bệnh :
Đau khớp bằng cách dùng bạch giới tử với mộc hương, quế tâm rồi đem ngâm rượu uống.
Các bệnh ho - dùng bạch giới tử với các dược liệu được kê đơn tùy theo loại ho gì rồi áp dụng.
Bạch giới tử còn có thể kết hợp với hành củ rồi giã nát cả hai đem đắp vào cổ để chữa lao.
Phương thuốc bổ thận, bổ gan có nguyên liệu là bạch giới tử kết hợp với hỏa sâm, cam thảo, địa hoàng, sơn khương, tỳ giải, , thổ phục linh, phòng phong, cỏ xước,... tất cả dùng sắc thuốc uống.
Kết hợp bạch giới tử với các thảo dược còn giúp chữa viêm mũi dị ứng, phong hàn và nóng trong người.
Còn một phương thuốc chứa bạch giới tử được cho là có thể kéo dài tuổi thọ gồm : Bạch quả, tô tử, bạch hợp, bạch giới tử, tử uyển, xuyên bối mẫu, mạch môn, trạch tả, sơn thù, thục địa, bạch linh, đan bì,.... cách kết hợp rất công phu và đối với mỗi người lại có một liều lượng và cách pha thuốc khác nhau nên để sử dụng phương thuốc chứa bạch giới tử này cần phải có thầy thuốc cao tay hướng dẫn.
Hỏi đáp chuyên gia
Đặt một câu hỏi
Về bài viết này
Phan Duy
Tôi là Phan Duy, năm nay 27 tuổi, một người đam mê với việc trồng cây và trồng rau. Từ khi còn nhỏ, tôi đã có niềm yêu thích mãnh liệt với việc trồng cây. Đây không chỉ là một sở thích, mà còn là một phần của cuộc sống hàng ngày, mang đến cho tôi niềm hạnh phúc không thể nào tả được.
Tôi đã tích lũy được một chút kiến thức về trồng cây và trồng rau thông qua việc tự học và tham gia vào các khóa học tại trường lớp. Từ cách chăm sóc đúng cách, lựa chọn loại đất phù hợp, đến việc điều chỉnh ánh sáng và nước cho cây cối, tôi luôn cố gắng học hỏi và hoàn thiện khả năng của mình trong lĩnh vực này.
Hiện tại, tôi là một công tác viên tại WikiFarm, nơi tôi có cơ hội chia sẻ kiến thức của mình về trồng cây và trồng rau với cộng đồng. Tôi tin rằng thông qua việc chia sẻ kinh nghiệm và hướng dẫn, chúng ta có thể giúp nhau trở thành những người lành nghề hơn trong việc xây dựng những khu vườn xanh tươi.