Hướng dẫn cách nuôi Chim Trĩ Đỏ theo mô hình Trang trại

Chọn giống chim trĩ đỏ con nuôi

• Bạn nên chọn chim trĩ con nhanh nhẹn, chân mập, mắt sáng, bụng gọn, lông bông.
• Không nên chọn chim lông bết, hở rốn, mỏ vẹo, khô chân, khèo chân, bụng nặng..

Chọn giống chim trĩ đỏ sinh sản

• Chim trống: Ngoài hình to cao, lông mượt và đuôi dài, chân to khỏe, hoạt động lanh lợi, mạnh mẽ, dáng khỏe, luôn trong trạng thái sẵn sàng để sinh sản. chọn chim có trọng lượng 1,6kg trở lên
• Chim mái: Không lựa chọn những chim có tỷ lệ đồng huyết cao, không bị bệnh, di tật hoặc chim có dấu hiệu khác lạ. Nên lựa chọn chim trĩ mái bầu chim ăn uống tốt, chọn chim có trọng lượng 1.2 kg trở lên. Chọn mua chim ở những nơi uy tín và đảm bảo chất lượng giống tốt.

• Chuồng úm để nuôi chim trĩ đỏ giải đoạn 1 – 4 tuần tuổi, diện tích nuôi chim trĩ đỏ là 15 - 40 con/m2, cần phải vệ sinh sạch sẽ. Chuồng nên được để trống 2 - 3 tuần trước khi nuôi, áp dụng các phương pháp phòng dịch như quét nước vôi, phun tiêu độc nước xút 2% với tỷ lệ 1lít/m2 hoặc bằng thuốc sát trùng như Foocmol 3%. Trước khi thả chim trĩ đỏ vào nuôi khoảng 1 - 2 ngày, bạn nên phun thuốc tẩy uế Formalin 3% và quây kín lại, sau 5 giờ phun thuốc có thể mở cửa. Nếu như bạn xây chuồng mới bạn có thể dùng thuốc Virkon S Bayer để sát trùng chuồng trại 100g/ 10 lít nước và phun 300ml/m2. Chuồng úm phải có chiều cao tối thiểu 40 - 50 cm, ngăn chặn rắn hoặc chuột cắn chim trĩ. Xung quanh chuồng cần bảo vệ cót ép và lướt để tránh gió lùa và chim trĩ bay ra.
• Chuồng để nuôi chim trĩ đỏ giải đoạn 5 – 12 tuần tuổi, diện tích nuôi chim trĩ đỏ là từ 15 con/m2 đến 3 - 5 con/m2, khi chim trĩ đỏ bước vào giai đoạn này bạn nên để chim ra chuồng mới, nền chuồng có thể rải trấu, cát. Bạn có thể thả chim trĩ ra ngoài, nhưng cần đảm bảo chuồng được quây lưới vì chim trĩ có thể bay. Bạn có thể bố trí thêm những cành cây để thỉnh thoảng chim có thể đậu, giống với điều kiện sống trong tự nhiên.
• Giai đoạn sau 12 tuần tuổi, diện tích nuôi chim trĩ đỏ là 1 - 2 con/m2 và kết hợp sân vườn quây lưới để chim có thể vận động. Chim trĩ sẽ được chia chuồng để tiện quản lý và chăm sóc, phòng tránh được bệnh tật và hạn chế lây nhiễm. Trong trường hợp bất khả kháng thì có thể nuôi chung. Bạn có thể sử dụng lưới B40, lưới mắt cáo, Pro xi măng hoặc các vật liệu khác để làm tường quây. Nền chuồng có thể rải cát vàng một phần để chim tắm hoặc làm tổ. Mái che chuồng trại cần mát mẻ, thông thoáng về mùa hè. Đảm bảo kín gió và ấm áp vào mùa đồng, để chim có thể phát triển tốt nhất.
• Thiết kế chuồng nuôi chim trĩ đỏ để sinh sản, mỗi chuồng sẽ có 1 trống và 2 - 3 mái, diện tích sàn 1,5 x 2m và chiều cao từ 1m8 đến 3m. Để 1 cửa ra vào và đồ dùng thức ăn bên ngoài chuồng, để giúp chim không bị ảnh hưởng sinh sản. Khi bạn làm chuồng kiểu này thì tỷ lệ sinh sản để trứng chim trĩ sẽ tăng rất cao, dễ chăm sóc, quản lý dễ dàng, đảm bảo chất lượng cho ra giống chim trĩ tốt nhất.
• Thiết kế chuồng nuôi chim trĩ đỏ sinh sản và nuôi lấy thịt, bạn có thể kết hợp chuồng trại với trồng cây ăn quả, diện tích có thể tùy thuộc số lượng chim trĩ. Làm chuồng kiểu này sẽ giảm chi phí xây chuồng trại nhưng quản lý và chăm sóc sẽ khó khăn hơn, chất lượng giống không tốt.
• Máng ăn: 4 tuần đầu bạn có thể sử dụng các bình đựng cám nhỏ, có thể dùng tôn hoặc bình đừng cám gà, nhưng cần đảm bảo vệ sinh sạch sẽ và khử trùng. Giai đoạn 5 – 9 tuần tuổi máng ăn sẽ cần kích thước lớn hơn, bạn có thể tham khảo kích thước sau đây cho trang trại của bạn. Kích thước đáy 5 – 8 cm, kích thước miệng 7 – 13 cm, chiều dài 1.2 - 1.5m, chiều cao 4 - 8cm, đảm bảo đế máng ăn vững chắc không làm vướng vãi thức ăn, làm thức ăn không đảm bảo vệ sinh sạch sẽ có thể làm chim ăn vào nhiễm bệnh.
• Máng uống: Bạn có thể sử dụng bình nhựa đựng nước tự động, hoặc máng uống có diện tích bé hơn máng đựng thức ăn.
• Đèn chụp sưởi chim con: Đèn chụp sưởi rất quan trọng đối với chim trĩ đỏ con, vì khi mới nở chim con thường không thể tự điều chỉnh thân nhiệt.
• Chất độn chuồng: Đặc tính của chất độn chuồng phải đảm bảo độ hút ẩm tốt, bạn có thể dùng cát vàng, sỏi, trấu, phôi bào, hoặc rơm rạ băm nhỏ. Những chất độn chuồng này phải được sát trùng bằng thuốc Virkon S hoặc Foocmol 2%.

• Nuôi chim trĩ đỏ giai đoạn 1- 3 tháng tuổi: Chuồng nuôi phải được quây bằng lưới mắt cáo và che đậy cẩn thận, đảm bảo phòng tránh chó mèo, chuột và rắn tấn công. Không để chim trĩ con bị gió lùa và mưa hất vào chuồng. Dùng đèn sưởi đảm bảo nhiệt độ chuồng luôn trong khoảng ở 25 - 27 độ C. Chuồng nuôi thường xuyên được khử trùng và vệ sinh sạch sẽ. Thức ăn cho chim con có thể sử dụng cám cho gà con ăn, bạn nên căn lượng cám cho chim trĩ đỏ con ăn vừa đủ, không để cám và nước sang ngày thứ 2. Chim khi còn nhỏ bạn nên sử dụng nước đun sôi để nguội, để tránh chim bị nhiễm ký sinh trùng.
• Nuôi chim trĩ đỏ giai đoạn chim trưởng thành: Chim được nuôi trong chuồng lớn và cho ăn cám gia cầm có đầy đủ chất dinh dưỡng, kết hợp thóc, ngô, đỗ, gạo, cám, rau xanh, lá mơ, su su, củ, quả. Có thể cho thóc chiếm 60% trong thức ăn chính của chim trĩ đỏ. Bạn cho chim đỏ ăn thêm rau xanh rau muống, rau lang,... Nếu bạn nhìn thấy chim trĩ đỏ mổ lông nhau, bạn nên tách chúng ra và bổ sung thêm một số khoáng chất như Ca, Zn hoặc dùng thuốc chống mổ ở cửa hàng thú y. Sau khi tách ra 3 - 5 ngày bạn có thể cho chúng nhập đàn.

Khi chim trĩ đến 8 tháng tuổi, chim trĩ đỏ có thể tách đàn nuôi để đẻ trứng(1 trống + 2 - 3 mái). Thời gian đẻ trứng có thể bắt đầu vào tháng 1 âm lịch đến tháng 4 âm lịch, chim sẽ nghỉ đẻ 1 tháng và tiếp tục đẻ từ tháng 5 đến 8 âm lịch. Mỗi mỗi chim mái trung bình có thể đẻ được 90 - 120 quả trứng/năm. Trong tự nhiên, chim trĩ thường không tự ấm trứng, chúng thường đẻ nhờ trứng vào tổ chim khác. Điều này có nghĩa bạn sẽ phải lấy trứng chim trĩ đỏ và áp dụng kỹ thuật ấp để nhân giống. Tỷ lệ ấp nở thành công phụ thuộc vào 2 yếu tố chính đó chính là chất lượng phôi trứng và kỹ thuật ấp. Có 2 cách ấp thường được sử dụng đó chính là ấp nhờ vật nuôi và ấp bằng máy ấp. Tuy nhiên, việc nuôi chim trĩ đỏ số lượng lớn, tăng tỷ lệ cao trứng nở thì việc ấp trứng bằng máy sẽ mang lại kết quả tốt nhất. Thời gian ấp có thể mất 24 - 25 ngày.

• Tuần đầu nhiệt độ ấp vào khoảng 37.5 độ C với độ ẩm 55%
• Tuần thứ 2 giảm nhiệt độ xuống 37.3 độ C và tăng độ ẩm 60%
• Tuần cuối cùng để nhiệt độ ở 37 độ C và độ ẩm 75%.

Chim trĩ đỏ là loài chim có sức đề kháng rất cao, khả năng mắc bệnh của loài chim này thường rất thấp. Chim chủ yếu mắc bệnh do thức ăn không đủ chất, môi trường nuôi nhốt không đảm bảo và khi chim còn quá nhỏ. Dưới đây là một số bệnh thường gặp ở chim trĩ như:

• Bệnh tiêu chảy:
  • Nguyên nhân: Có thể là do Ecoli phát triển hoặc môi trường nuôi nhốt không được vệ sinh sạch sẽ. Chim trĩ đỏ thường bị sau khi di chuyển xa bị cảm lạnh. Độ tuổi mà chim dễ mắc bệnh thường xuất hiện 4 - 5 tuần. Chúng có thể lây truyền qua đường thức ăn, nước uống, qua đường hô hấp, lây truyền qua vỏ trứng và sinh sản.
  • Dấu hiệu, triệu chứng: Chim trĩ đỏ sẽ có tình trạng mệt mỏi, ủ rủ và không thích đi lại, phân lỏng.
  • Phòng ngừa: Phòng ngừa bằng việc tiêm vắc xin Neotyphomix. Vacxin này sẽ chia thành 2 đợt, đợt 1 vào lúc 1 - 2 tuần tuổi với liệu lượng 0.2 - 0.3cc/con và đợt 2 sẽ vào lúc 5 - 7 tuần tuổi với liệu lượng 0.3cc/con. Ngoài ra, trước khi chim mái đẻ khoảng 10 - 14 ngày, bạn cũng nên tiêm vắc xin để giúp chim miễn dịch và truyền kháng thể qua trứng, giúp chim non phòng bệnh được 1 - 3 tuần đầu sau khi nở. Sử dụng thuốc kháng sinh như Ampicillin: Pha 1g thuốc với 1.5 lít nước sạch, dùng cho chim 1 đến 5 ngày tuổi. Đối với những chim trĩ trưởng thành có thể uống 3 ngày/ tháng. Ngoài những biện pháp phòng ngừa bằng tiêm vacxin và dùng thuốc kháng sinh, bạn vẫn phải chú ý đến môi trường chuồng trại, thường xuyện dọn dẹp định kỳ, không để chim tiếp xúc khí độc như Amoniac, vi khuẩn, nấm mốc... Trứng và lò ấp trứng cần phải sạch sẽ, đảm bảo an toàn cao.
  • Trị bệnh: Với những trường hợp chim trống và mái bị bệnh bạn có thể sử dụng Bencomycin S, Biotex, Biocolistin. Điều này sẽ không gây ảnh hưởng tới khả năng sinh sản đẻ trứng của chim trĩ đỏ. Một số loại thuốc có thể dùng để trị bệnh tiêu chảy như ColiCopha và AntiColi B sử dụng 1g / 1 lít nước sạch.
• Bệnh đau mắt(sưng mắt):
  • Nguyên nhân: Có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng đau mắt ở chim trĩ đỏ, nhưng chủ yếu là do môi trường nuôi nhốt chim trĩ không đảm bảo vệ sinh, thường xuyên hít phải khí Amonia, Hydro sulfide, CO2,.. chuồng trại không thông thoáng. Hoặc chim có thể nhiễm ký sinh trùng giun do thức ăn và nước uống nhiễm bẩn.
  • Dấu hiệu, triệu chứng: Ủ rũ, kém ăn, mắt sưng, không mở mắt được, mắt có màng đục, tình trạng nặng có thể dẫn đến mù mắt.
  • Phòng ngừa: Thường xuyên dọn dẹp vệ sinh chuồng trại, đồ đựng thức ăn và bình đựng nước uống cho chim trĩ.
  • Trị bệnh: Khi chim bị tình trạng đau mắt, bạn có thể dùng nước muối sinh lý ở các hiệu thuốc tây để rửa mắt cho chim trĩ, kết hợp với thuốc nhỏ mắt của người khoảng 3 - 4 giọt vào mắt và cánh (Chim trĩ thường dùng mắt để dụi vào cánh).