Cá mún có nhiều tên gọi khác nhau như cá hòa lan/cá hà lan, cá hồng mi, cá hột lựu. Chúng là một trong những loại đẹp nhất và cách nuôi cá mún đơn giản. Loài cá này khá là quen thuộc với những người nuôi cá cảnh. Một trong những vấn đề mà người nuôi cá Mún luôn quan tâm đó là bệnh thường gặp khi nuôi loài cá này. Bài viết dưới đây sẽ viết về một vài loại bệnh thường gặp nhất ở cá Mún cảnh.
Bệnh thường gặp ở cá Mún và cách chữa trị
1
Bệnh nấm trắng
- Biểu hiện của bệnh: Bệnh nấm trắng là một căn bệnh phổ biến ở cá mún, khiến trên da cá xuất hiện những đốm màu trắng giống như được rải những hạt muối. Các đốm trắng này khiến cho cá cảm thấy ngứa ngáy và thường cọ mình vào bất cứ vật gì có trong hồ. Cá sẽ luôn "lao vụt đi" và bơi rất nhanh, thỉnh thoảng nhảy lên mặt nước, để lấy thêm oxy. Nếu bệnh không được chữa trị, cá sẽ bỏ ăn hoặc ăn không tiêu, căng thẳng và suy yếu dần. Nếu bệnh nặng, cá sẽ không thể chịu đựng được và sẽ chết. Do đó, việc phát hiện và điều trị bệnh nấm trắng kịp thời là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe và sự sống của cá cảnh.
- Nguyên nhân gây bệnh: Nhiệt độ và môi trường nước thay đổi đột ngột, có thể giảm hoặc tăng từ 5 độ trở lên. Nguồn nước bị ô nhiễm, chất lượng nước không đảm bảo do bị nhiễm bẩn. Nguyên nhân cuối cùng có thể là do cá mún bị lây nhiễm từ các loài cá khác trong hồ mắc bệnh.
- Chữa trị: Để chữa trị bệnh nấm ở cá cảnh, có thể sử dụng muối trắng và tăng nhiệt độ hồ lên 30 độ nếu cá chỉ bị nấm nhẹ. Muối hột giúp giảm số lượng vi khuẩn trong môi trường nước và tiêu diệt một số loại nấm. Để pha muối, có thể dùng tỷ lệ 3g cho 1 lít nước. Ngoài ra, có thể sử dụng sản phẩm chuyên dùng để trị bệnh nấm trắng như chế phẩm Bio Knock 2, Tetra Nhật. Cách sử dụng Bio Knock 2 khá đơn giản, bạn chỉ cần châm trực tiếp vào hồ với tỷ lệ 1 giọt cho 10 lít nước liên tục từ 3 - 4 ngày (trước khi châm thuốc, cần thay nước mỗi ngày 50% trong hồ). Sử dụng Tetra Nhật với liều lượng là 1g cho 100 lít nước. Sau 5 ngày, nếu cá đã hết bệnh thì có thể tiến hành thay nước.
2
Bệnh đường tiêu hóa
- Triệu chứng: Khi cá mún bị bệnh đường tiêu hóa (bệnh đường ruột) sẽ đi ra phân trắng, sình bụng, chúng thường tránh xa thức ăn và ẩn mình ở một góc. Bụng của cá sưng lên và không thể co lại trong 5-6 giờ, đồng thời, cá sẽ có những sợi trắng kéo dài từ hậu môn.
- Nguyên nhân: Bệnh đường ruột ở cá thường do nhiều nguyên nhân khác nhau, tuy nhiên, nguyên nhân phổ biến nhất là do thức ăn bị hỏng, hoặc để quá lâu, thức ăn chưa được rã đông làm xước ruột cá hoặc do thay đổi đột ngột trong môi trường nước gây sốc cho cá.
- Chữa trị: Bệnh đường tiêu hóa ở cá mún là một trong những bệnh khó chữa do kí sinh trùng gây ra với 3 vòng đời khác nhau. Trong suốt quá trình dưỡng thể và phát triển thành trưởng thành của kí sinh trùng, chúng được bảo vệ bởi lớp nhớt cá và lớp nhầy của chúng. Vì vậy, giai đoạn duy nhất có thể chữa được là giai đoạn nang, khi chúng bơi tự do trong nước. Để chữa trị bệnh, bạn nên sử dụng phương pháp chữa trong vòng 4 tuần hoặc trong 2 vòng đời đầy đủ của chúng. Để thúc đẩy vòng đời của kí sinh trùng và làm giảm thời gian chữa trị, bạn có thể tăng nhiệt độ nước. Ngoài ra, có thể sử dụng sulphat đồng (0,15 - 0,20 ppm) để chữa và ngăn ngừa bùng phát bệnh. Các loại thuốc trị bệnh cá như malachite green, formalin và methylene blue cũng có thể được sử dụng, tuy nhiên phải tuân thủ đúng hướng dẫn sử dụng. Để chữa bệnh đường ruột ở cá mún, bạn cần sử dụng phương pháp chữa đúng và đúng loại thuốc. Đầu tiên, bạn nên sử dụng sưởi oxy để hỗ trợ hô hấp cho cá. Sau đó, sử dụng thuốc Metronidazol dưới dạng viên nén với liều lượng một viên nén cho 15 lít nước. Sau 24 giờ, bạn cần thay 30% nước và cho thêm 1 viên thuốc. Trong quá trình chữa bệnh, cần tuyệt đối không cho cá ăn vì dạ dày cá còn rất yếu, dễ dẫn đến tình trạng nặng hơn.
3
Bệnh lồi mắt
- Triệu chứng: cá sẽ có dấu hiệu mất phương hướng bơi lội. Mắt bị thương tổn như viêm mắt, lồi mắt, chảy máu mắt. Xuất hiện ác vết lở loét ở quanh mắt. Cá bỏ ăn, bơi lờ đờ.
- Nguyên nhân: Bệnh lồi mắt ở cá mún do vi khuẩn Steptococcus gây ra. Vi khuẩn này phát triển mạnh ở môi trường có nhiệt độ nước 20 – 30 độ C. Khi môi trường nước ô nhiễm do hệ thống lọc không tốt là điều kiện tốt cho vi khuẩn phát triển và gây bệnh cho cá. Ngoài ra mầm bệnh có thể đến từ việc bạn mua phải cá đã nhiễm bệnh và thả vào bể nuôi làm lênh bệnh cho cá mún trong bể.
- Cách chữa: Khi dịch bệnh xảy ra trong hồ nuôi cá, cần cắt giảm một phần hoặc toàn bộ lượng thức ăn cho cá để giảm tải lượng chất thải trong hồ. Ngoài ra, cần chuẩn bị một bể nhỏ hơn thể tích khoảng 15-20 lít nước để ngâm cá chữa bệnh. Bể chữa bệnh cần được sát khuẩn trước khi sử dụng. Sau đó, hút nước từ bể chính ra bể chữa bệnh. Trong bể chữa bệnh, sử dụng 10 giọt xanh metylen, 1 viên tetra (kháng sinh), sủi cắm và muối 1% để tạo môi trường kháng khuẩn và giảm sự phát triển của vi khuẩn. Cần lưu ý pha thuốc với tỉ lệ nước để đạt hiệu quả tối ưu. Sau đó, vào ngày hôm sau, thay 2/3 lượng nước trong bể và sử dụng thuốc cho tới khi mắt cá hết sưng thì ngừng sử dụng thuốc.
4
Bệnh thối đuôi
- Triệu chứng: có thể bằng mắt thường mà người nuôi cá có thể phát hiện ra nếu cá bị bệnh. Những triệu chứng nhận biết bệnh như sau: Vây hoặc đuôi có các cạnh như bị sờn. Rìa của vây hoặc đuôi trở nên trắng, và trong một số trường hợp, thậm chí có màu đen và nâu. Viêm gốc vây. Một phần vây hoặc đuôi có thể đã bị mục nát hoặc rụng. Những triệu chứng này thường đi kèm với chán ăn, lười hoạt động và cá của bạn ở đáy bể.
- Nguyên nhân: Bệnh thối đuôi là một trong những bệnh thường gặp ở cá cảnh. Có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh này, trong đó bao gồm việc cá bị lây nhiễm từ các loại cá khác đã mắc bệnh, mầm bệnh được mang vào bể từ các loại cá mới mua về mà không được kiểm tra sức khỏe trước đó. Ngoài ra, nhiệt độ nước quá thấp và chất lượng nước trong bể không tốt cũng là một nguyên nhân dẫn đến sự phát triển của mầm bệnh trong cơ thể cá. Các vết chầy xước trên da cũng có thể dẫn đến việc mầm bệnh thâm nhập vào cơ thể của cá và gây ra bệnh thối đuôi.
- Chữa trị: Tách cá bị bệnh nuôi riêng để chữa trị. Để chuẩn bị bể ngâm cho cá bị bệnh, trước tiên cần hút nước trong bể chính ra bể nhỏ hơn (khoảng 20 lít nước), lượng nước nên bằng khoảng 50% thể tích của bể chính, tương đương với khoảng 10 lít. Tiếp theo, cần bật sưởi để nhiệt độ nước đạt 30 độ C và cắm sủi. Sau đó, pha thuốc gồm 10 giọt Xanh metylen và 30g muối. Sau khi chuẩn bị xong, bắt đầu điều trị bằng cách bơm nước bể chính sang cho đầy bể ngâm sau 2 tiếng (nồng độ thuốc giảm đi 50%). Việc hút nước bể chính ra trước đó giúp tránh tình trạng sốc môi trường cho cá khi chuyển đổi giữa hai bể. Ngày hôm sau, cần thay 1/3 nước trong bể ngâm (nồng độ thuốc tiếp tục giảm) và tiếp tục lặp lại điều trị như trên trong ngày tiếp theo. Sau 3 vòng điều trị, bệnh đã thuyên giảm, vùng bụng của cá đã đỡ được 60%, còn hai bên đã đỡ được 30%. Khoảng sau 3 vòng điều trị nữa, toàn bộ vùng bụng của cá đã hết bệnh. Sau đó, có thể thả cá về bể chính để nó được nghỉ ngơi và ăn bình thường.
Câu hỏi thường gặp
Cách phòng ngừa bệnh thối đuôi ở cá mún?
Cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh thối vây cũng như nhiều bệnh khác cho cá là bảo đảm vệ sinh nước và tình trạng của bể cá luôn được đảm bảo tốt nhất. Thay đổi nước thường xuyên là cách tốt để giữ cho nước bể luôn sạch sẽ, đồng thời kiểm tra chất lượng nước thường xuyên sẽ giúp phát hiện sớm bất kỳ vấn đề nào trước khi vi khuẩn có thể sinh sôi và dẫn đến bệnh thối vây. Hạn chế lượng cá trong bể để tránh sự tích tụ chất thải và cắn nhau. Không nên cho cá ăn quá nhiều, nếu thức ăn còn thừa sẽ làm nước bể ô nhiễm.
Cần lưu ý gì khi tập nuôi cá mún tại nhà?
Dù là loài cá cảnh dễ nuôi, nhưng để bảo đảm sức khỏe cho chúng, bạn cần phải tuân thủ những nguyên tắc cơ bản sau đây:
Không nên thay nước quá 50% lượng nước trong bể 1 lần.
Khi thả cá vào bể, cần thực hiện đúng cách bằng cách ngâm cả túi cá vào nước trong bể trong khoảng 15 đến 20 phút.
Đối với những người ở khu vực miền Bắc, trong mùa đông sau khi thay nước, cần điều chỉnh lại nhiệt độ của hồ nuôi để tránh sốc nhiệt cho cá.
Nếu có điều kiện, bạn nên sử dụng hệ thống lọc để giúp cân bằng vi sinh trong hồ và cải thiện chất lượng nước.
Chỉ nên cho cá ăn khi chúng đói thật sự, tránh việc cho ăn quá nhiều để tránh ô nhiễm nguồn nước.
Hỏi đáp chuyên gia
Câu hỏi
cá mún sau khi đẻ xong thì mất bạn đời, vẫn duy trì ăn như bình thường nhưng toàn bơi trên mặt nước cảm giác gầy đi có bị sao không?
Câu hỏi
Cá mún của em nó có vết trắng ở lưng
Đặt một câu hỏi
Có thể bạn quan tâm
Nguồn đóng góp
- ↑Platy Fish Diseases, Parasites & Remedies - aquariumnexus.com
- ↑Ultimate Platy Fish Care Guide: Food, Parameters, Tank - rootedtank.com
- ↑3 Cách chữa bệnh nấm trắng ở cá cảnh hiệu quả nhất - thuysinhanh.vn
- ↑5 Bệnh Thường Gặp Ở Cá Cảnh Và Cách Điều Trị - cacanhnho.com
- ↑ Bệnh thối vảy thối vây cách phòng và trị bệnh cho cá cảnh - cacanhkimgiang.com
- ↑Nguyên nhân và cách trị bệnh thối vây cho cá - thegioicacanh.com.vn
Về bài viết này
Đồng tác giả:
Thiên An
Bác sĩ thú y - Chuyên gia
This article was co-authored by Thiên An.
Chào mọi người, tôi là Thiên An, một chuyên gia về thú cưng và bác sĩ thú y đam mê công việc của mình. Tôi đã có hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe thú cưng và đã giúp hàng ngàn con vật được cứu sống và khỏe mạnh. Ngoài đam mê với công việc, tôi còn rất yêu thích trồng cây và tận hưởng sự thư thái mà nó mang lại. Tôi luôn cố gắng tìm kiếm cách để kết hợp giữa việc trồng cây và chăm sóc thú cưng, vì tôi tin rằng đó là một cách tuyệt vời để tạo ra một môi trường sống tốt cho cả con người và động vật. Với kinh nghiệm và kiến thức của mình, tôi hy vọng sẽ có thể giúp đỡ các bạn trong việc chăm sóc thú cưng cũng như trong việc trồng cây. Tôi rất mong được làm quen với các bạn và chia sẻ những kiến thức và kinh nghiệm của mình. Cảm ơn đã lắng nghe.
Cảm ơn tất cả các tác giả đã tạo ra một bài viết hữu ích 3615 người đã xem.
Đồng tác giả bởi:
Thiên An
Bác sĩ thú y - Chuyên gia
