Cá Betta là một loại cá cảnh được yêu thích ở Việt Nam với bộ vây dài và màu sắc đặc trưng luôn thu hút người chơi. Chúng có thể sống tốt trong mọi môi trường bể nước, nhưng cũng rất dễ bị bệnh. Trong quá trình nuôi cá Betta, không tránh khỏi những lúc chúng có thể suy yếu, mắc bệnh hoặc căng thẳng. Bài viết dưới đây Wikifarm sẽ giới thiệu đến bạn bệnh thường gặp ở cá betta.
Bệnh thường gặp ở cá Betta và cách chữa trị
Bệnh xù vẩy
- Triệu chứng: Các biểu hiện của bệnh bao gồm sưng bụng, tổn thương da, sưng cơ thể, mang cá nhợt nhạt, loét, đôi mắt lồi, lờ đờ, thờ ơ. Con cá cũng có thể ngừng ăn và bơi đứng gần phía dưới hoặc thở hổn hển lấy không khí ở phía trên cùng của bể và có dấu hiệu của bơi lội không cân bằng.
- Nguyên nhân: Nguyên nhân của căn bệnh này là do chất lượng nước kém, có nhiều amoniac hoặc nitrit, nhiệt độ bể không ổn định và dinh dưỡng không đúng cách.
- Chữa trị: cần phải phát hiện bệnh sớm để điều trị cho cá, nếu không cá sẽ chết. di chuyển chúng sang một bể nước khác, thêm 1 muỗng cà phê muối vào mỗi lít nước và cho cá ăn các loại thực phẩm chất lượng cao. Đồng thời, cần sử dụng kháng sinh để điều trị bệnh phù, và giữ cho các bể nước sạch sẽ trong vài tuần. Một loại kháng sinh được đánh giá là hiệu quả trong việc điều trị bệnh phù ở cá là Maracyn-Two.
Bệnh phình bụng
- Triệu chứng: Các dấu hiệu cho thấy cá bị sình bụng, với phần bụng căng phồng.
- Nguyên nhân: Nguyên nhân của tình trạng này có thể được chia thành hai loại: sình bụng cấp tính, khi bụng cá căng đột ngột và gây ra xuất huyết nội do nhiễm khuẩn; và sình bụng mãn tính, khi bụng cá căng từ từ do sự phát triển của ký sinh trùng hoặc bướu trong bụng cá. Ngoài ra, các nguyên nhân khác có thể gây ra tình trạng này bao gồm nhiễm virus, tổn thương nội tạng, suy thận do sử dụng quá nhiều thuốc hoặc thuốc quá mạnh.
- Chữa trị:Cách xử lý khi hồ cá bị nhiễm bệnh: Rút nước hồ xuống còn mức 3~5 cm. Thêm muối hột với tỉ lệ 1 muỗng cà phê cho 2 lít nước nuôi. Có thể sử dụng bộ điều khiển nhiệt độ hoặc bật đèn ở một góc hồ để giữ ấm nước trong khoảng 20-26 độ. Khi chạm vào nước, cảm thấy không lạnh hay không quá nóng là tốt. Hạn chế cho ăn, hoặc chỉ cho ăn một ít bobo hay lăng quăng. Nếu cho ăn thức ăn khô hay thức ăn sống, phải rửa sạch trước để tránh bị nhiễm bệnh. Không sử dụng máy lọc hoặc sủi oxy. Khi cá đã bơi không nổi, ép nó bơi sẽ làm tình trạng bệnh trầm trọng hơn.
Bệnh đốm trắng
- Triệu chứng: Bệnh đốm trắng cá Betta là một căn bệnh gây ra các dấu hiệu như các đốm trắng nhỏ, tương tự như hạt muối hoặc cát, xuất hiện trên toàn bộ cơ thể cá. Cá thường bơi giật cục và cố gắng gãi mình vào các vật thể trong hồ. Mặc dù căn bệnh này có thể trở nên rất nghiêm trọng, nhưng may mắn thay nó có thể được chẩn đoán và điều trị được.
- Nguyên nhân: Bệnh đốm trắng cá Betta được gây ra bởi ký sinh trùng sống dưới lớp da của cá. Ký sinh trùng phát triển rất nhanh, vì vậy việc phát hiện và điều trị bệnh càng sớm càng tốt. Đáng lưu ý là, mặc dù các đốm trắng có thể biến mất, điều đó không có nghĩa là ký sinh trùng đã bị tiêu diệt hoàn toàn. Chúng vẫn có thể sống và phát triển trong nước, ngay cả khi đã rời khỏi cơ thể cá. Vì vậy, cần tăng nhiệt độ của nước để đảm bảo chu trình sinh trưởng của ký sinh trùng được hoàn tất trong thời gian ngắn nhất. Nếu để nước lạnh, thì việc tiêu diệt ký sinh trùng sẽ mất nhiều tuần hơn.
- Chữa trị: Để chữa bệnh đốm trắng cho cá Betta, cần tăng nhiệt độ nước lên từ 21-27 độ C. Tuy nhiên, nếu nhiệt độ quá cao, có thể gây vô sinh cho cá, nên nên bắt đầu với nhiệt độ 29 độ C và giảm dần sau khi bệnh thuyên giảm. Ngoài ra, tắm nước muối cũng là một cách loại bỏ ký sinh hiệu quả. Khi sử dụng nước muối, ký sinh sẽ rơi xuống hồ điều trị, giúp loại bỏ chúng khỏi cơ thể cá. Sử dụng các loại hoá chất như Coppersafe hay Aquarisol cũng giúp điều trị bệnh hiệu quả. Tuy nhiên, khi sử dụng thuốc cần lưu ý không nên dùng quá mạnh để tránh căng thẳng cho cá. Trong trường hợp sử dụng malachite green, không nên dùng đối với các loại cá da trơn như cá nheo, cá chạch và những loài cá khác như cá tetra. Để đảm bảo hiệu quả điều trị, nên tiến hành 4 đợt điều trị, mỗi đợt kéo dài 3-4 ngày và thay đổi 50% nước trước mỗi lần điều trị. Ngoài ra, nên tiếp tục điều trị trong vòng hai tuần để đảm bảo tiêu diệt hết tất cả ký sinh. Cần nhớ rằng thuốc chỉ có tác dụng lên ấu trùng của ký sinh trong khoảng 3 ngày đầu tiên của chu trình sinh trưởng của chúng. Tại Việt Nam, methylene blue là loại thuốc thông dụng để điều trị bệnh đốm trắng. Tuy nhiên, trước khi sử dụng thuốc cần đọc kỹ hướng dẫn tỷ lệ pha thuốc vì nồng độ mỗi loại có thể khác nhau.
Bệnh nở miệng
- Triệu chứng: Khu vực xung quanh miệng của cá thường bị sưng lên giống như một bông gòn, dẫn đến sự nhầm lẫn với bệnh nấm. Tuy nhiên, nếu quan sát kỹ, ta có thể thấy rằng bệnh nấm có những sợi tơ mọc dài giống như tóc, trong khi bệnh lở miệng có vẻ ngoài giống như cục bông gòn. Bệnh này thường xuất hiện ở miệng, tuy nhiên cũng có thể hiện diện dưới dạng những đốm màu nâu-vàng, trắng, trắng-xám trên đầu, vây, mang hay thân của cá. Ngoài ra, vùng xung quanh vị trí nhiễm bệnh thường có quầng đỏ. Một triệu chứng đặc trưng khác của bệnh lở miệng là xuất hiện một vết trắng hình yên ngựa trên lưng cá.
- Nguyên nhân: Nguyên nhân của căn bệnh này là do vi khuẩn Columnaris, chúng có hình dạng giống như que. Vi khuẩn này thường sống tại khu vực đầu, môi, miệng và bên trong miệng của cá.
- Chữa trị: Để chữa trị căn bệnh này, người nuôi cá có thể sử dụng Malachite green (không dùng cho cá con), muối và Melafix. Nếu căn bệnh trở nên khó chữa, có thể sử dụng kháng sinh như Spectrogram, Furanace hay Sulfa.
Bệnh thối vây
- Biểu hiện: Các dấu hiệu bắt đầu cho thấy cá bị nhiễm bệnh là viền vây mất màu. Ban đầu, viền vây có thể có màu nâu hoặc trắng, sau đó nhanh chóng lan ra toàn bộ vây. Đôi khi, phần vây bị nhiễm bệnh có màu hồng đỏ. Nếu bệnh lan rộng đến các tia vây và phần thịt, nó sẽ trở nên nghiêm trọng và cá có thể chết. Tổng thể, bệnh này gây tổn hại cho vây của cá và thường mở đường cho bệnh nấm.
- Nguyên nhân: Bệnh thối vây cá Betta thường xảy ra khi cá bị căng thẳng và suy giảm khả năng miễn nhiễm đối với các loại vi khuẩn có sẵn trong môi trường xung quanh.
- Chữa trị: Để chữa trị bệnh, trước hết bạn cần xác định các nguyên nhân gây nhiễm bệnh cho cá như nước bẩn, ăn quá no... Sau đó, bạn có thể sử dụng các loại thuốc điều trị bệnh như Melafix, Maracyn, muối hay hydrogen peroxide (H2O2) pha vào nước hoặc bôi lên vùng vây bị nhiễm bệnh. Tuy nhiên, cần cẩn thận để không để thuốc dính vào mang cá, vì điều này có thể làm cá bị chết. Nếu bệnh không được điều trị kịp thời và trở nên nghiêm trọng hơn, bạn có thể sử dụng các loại thuốc kháng sinh như Tetracycline và Sulfa. Tuy nhiên, chỉ nên sử dụng các loại thuốc này trong trường hợp bất khả kháng.
Câu hỏi thường gặp
Các nguyên nhân gây bệnh cho cá bao gồm cả sự căng thẳng và sức đề kháng giảm, khiến cho mầm bệnh có thể tấn công và phát triển trên cá. Để tránh tình trạng này, cần phải tránh các nguyên nhân gây căng thẳng cho cá như nước dơ, sự biến đổi nhiệt độ đột ngột hoặc cho cá ăn quá nhiều. Ngoài ra, việc cách ly cá mới và cây thuỷ sinh cũng là cách đảm bảo không để mầm bệnh từ bên ngoài xâm nhập vào hồ. Tuy nhiên, không nên thay đổi nhiệt độ hồ một cách đột ngột, và nên bỏ túi đựng cá vào hồ mới khoảng 15 phút để nhiệt độ hai bên cân bằng trước khi thả cá. Cần nhớ rằng, chất lượng nước cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây bệnh cho cá, đặc biệt là khi ký sinh trùng tấn công cá.
Dưới đây là một số nguyên nhân gây bệnh mà chúng ta nên tránh để đảm bảo sức khỏe cho cá:
· Tăng nhiệt độ nước đột ngột.
· Nuôi quá nhiều cá trong cùng một không gian.
· Nước bẩn, dơ.
· Nồng độ ô-xy hòa tan thấp.
· Nồng độ nitrite tăng cao.
· Cho ăn thức ăn cho cá quá nhiều.
Hỏi đáp chuyên gia
Đặt một câu hỏi
Nguồn đóng góp
- ↑Các căn bệnh thường gặp ở cá betta và cách chữa trị - cacanhkimgiang.com
- ↑6 bệnh cá betta dễ gặp và cách phòng tránh - bettathuysinh.net
- ↑Bệnh thường gặp của cá cảnh Betta - thuycungxanh.vn
- ↑Top 6 bệnh thường gặp ở cá Betta mới nhất - fancyvietfarm.com
- ↑6 loại bệnh thường gặp ở cá Betta & Cách điều trị hiệu quả nhất - thegioiloaica.com
- ↑Dropsy/Bloat in Aquarium Fish, Diagnosis and Treatment - medium.com
- ↑Betta with "stubbed" face - bettafish.com
Về bài viết này
Cát Phượng
Bác sĩ thú y
Xin chào, mình là Cát Phượng, một bác sĩ thú y với hơn 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực này. Trong suốt sự nghiệp của mình, mình đã có cơ hội làm việc với nhiều loài động vật khác nhau, từ những con chó và mèo đến các động vật hoang dã như hổ, sư tử và voi. Ngoài việc chăm sóc và điều trị cho các loài động vật, mình còn đam mê nghiên cứu và phát triển các phương pháp mới để cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống của chúng. Mình cũng thường xuyên tham gia các hoạt động như giảng dạy và đào tạo để chia sẻ kinh nghiệm và kiến thức của mình với cộng đồng. Ngoài công việc, mình thích du lịch, đọc sách và tập thể dục để giữ cho cơ thể khỏe mạnh. Mình cũng rất yêu động vật và luôn mong muốn góp phần giúp cho các loài động vật được sống và phát triển tốt hơn.