Hướng dẫn cách nuôi cá Mún sinh sản

Cá Mún hay còn gọi là Red Platy là một giống cá nhân tạo được tạo ra thông qua quá trình lai giống giữa cá Kiếm Đỏ và cá Mún thường. Kết quả của quá trình lai tạo này là một loại cá có hình dáng tương tự như cá Mún thường nhưng có màu sắc đỏ rực rỡ trên toàn thân. Nguồn gốc của loài cá này là ở phía trung Mĩ và Nam Mexico. Loài cá này rất nổi bật và thu hút sự chú ý của những người yêu thích nuôi cá nhờ vào vẻ đẹp sặc sỡ của mình.

Ngoại hình của cá Mún khá giống với cá đuôi kiếm, đặc biệt là ở con đực. Tuy nhiên, chúng không có vây đuôi dài như vậy mà xòe và hơi tròn. Cá Mún đực thường lớn hơn và có phần bụng nhỏ, thon hơn cá Mún cái. Tuy nhiên, khó để phân biệt giữa đực và cái nếu chỉ nhìn một cách kỹ lưỡng. Vì cá Mún có tuổi thọ ngắn, chỉ khoảng 3 năm với những con khỏe mạnh, chúng sinh sản khá nhanh. Nếu biết cách chăm sóc, đàn cá của bạn có thể tăng trưởng rất nhanh, chỉ trong khoảng nửa năm nuôi.

Hiện nay trên thị trường đã xuất hiện nhiều loại cá Mún với đa dạng màu sắc để bạn tha hồ lựa chọn phù hợp với sở thích cũng như phong cách bể thủy sinh của mình. Dưới đây là vài loài cá Mún phổ biến trên thị trường:

• Cá Mún đỏ: nổi bật với màu đỏ cam, phần bụng lớn và hơi gồ ra ngoài tạo cho chúng hình thể đầy đặn hơn so với các loài cá Mún khác.
• Cá Mún hạt lựu: có ngoại hình giống cá Mún đỏ, nhất là ở màu sắc. Tuy nhiên, phần bụng của nó tương đối gọn hơn và nhìn tổng thể khá giống hạt lựu. Phần vây đuôi của nó cũng nhỏ hơn và hơi bằng ở phần đầu.
• Cá Mún đen: có màu đen pha lẫn với vài mảng màu khác, thường là vàng cam. Cá Mún đen có thân thanh mảnh cùng phần đầu nhọn và cân đối.
• Cá Mún Panda: có 2 tông màu đen trắng trên thân tương tự như loài gấu trúc.
• Cá Mún uyên ương: có 2 tông màu vàng đỏ tượng trưng cho may mắn và tiền tài. Gọi là cá Mún uyên ương có lẽ xuất phát từ tập tính thường bơi thành đôi.
• Cá Mún đuôi lửa: toàn thân và phần vây đuôi màu đỏ cam, bụng và lưng màu đen rất nổi bật.

Cá mún có kích thước nhỏ, vì vậy chúng thích hợp để sống trong những bể cá nhỏ. Tuy nhiên, kích thước tối thiểu của bể cá phải đạt 40 lít. Cá mún cũng là một trong những loài cá được ưa chuộng để nuôi trong các hồ thủy sinh với nhiều loại cây thủy sinh khác nhau. Khi được sống trong môi trường này, cá sẽ phát triển khỏe mạnh. Tuy nhiên, để cho cá hoạt động, bạn cần phải sắp xếp nhiều không gian trống cho chúng. Đồng thời, yêu cầu vệ sinh của bể cá cũng rất quan trọng, để ngăn chặn sự phát triển của các mầm bệnh.

Dưới đây là các yếu tố cần thiết để nuôi cá Mún một cách thích hợp:

• Độ pH của nước cần đạt từ 7-8.5.
• Độ cứng của nước (dH) nên nằm trong khoảng từ 15 đến 30.
• Nhiệt độ lý tưởng cho cá Mún là khoảng trên dưới 25 độ C.
• Độ sáng của bể/hồ thủy sinh nên phù hợp, không cần phải bơm sục oxy thường xuyên.

Cần tránh tiếp xúc đột ngột với nguồn nước mới, chưa được tinh chế (trong quá trình thay nước nên thay tối đa 50% lượng nước cũ). Nếu nuôi trong hồ thủy sinh, cần cân nhắc tránh trồng quá nhiều cây để cá Mún không bị ẩn nấp. Đặc biệt, vệ sinh cho bể/hồ cũng rất quan trọng để ngăn ngừa sự phát triển của mầm bệnh.

Cá Mún được xem là loài ăn tạp nên việc lựa chọn chế độ ăn cho chúng không quá khó khăn đối với người chơi thủy sinh. Để cho cá Mún phát triển tốt, bạn nên lựa chọn các loại thức ăn như sau:

• Thức ăn tươi: artemia, trùn chỉ (giun), sâu đông lạnh, artemia khô, trứng tôm, trứng tép, bobo (hồng trần)….
• Thức ăn khô tổng hợp: Các loại cám chuyên dụng cho cá cảnh như Thức ăn tropical, thức ăn tetra, thức ăn JBL, thức ăn Biozym…
• Các loại thực vật: Rêu tảo cũng là một trong những loại thức ăn được cá Mún yêu thích.

Tuy nhiên, cần lưu ý không cho cá ăn quá nhiều thức ăn, đặc biệt là thức ăn bị hỏng sẽ gây ra sự dư thừa thức ăn trong bể, ảnh hưởng đến môi trường sống của cá và các cây thuỷ sinh khác. Nếu có thức ăn thừa và cặn dưới đáy bể, bạn cần hút phần cặn đó hoặc thay nước để đảm bảo vệ sinh trong bể.

• Các dấu hiệu cho thấy cá mún sắp đẻ: Khi bụng cá mún to tròn, hậu môn căng và có màu sậm đen, thường thích chui vào các hốc kín để nấp, đó là dấu hiệu cho thấy cá sắp đẻ. Ngoài ra, khi môi trường thay đổi sau khi thay nước, cũng có thể kích thích cá đẻ.
• Số lượng cá con sau khi cá mún đẻ: Cá mún đẻ bao nhiêu con tùy thuộc vào kích thước của cá mẹ. Mỗi lần đẻ, số lượng con có thể từ 20-50, thường dao động ở mức 30 con.
• Cách xử lý khi cá mún đẻ: Khi cá mẹ đẻ, nên tách đàn cá con vừa mới sinh vào một bể riêng để chúng có thời gian thích nghi với môi trường và không bị các loài cá khác ăn thịt. Nên tách ra bể riêng khi thấy cá sắp đẻ và bắt cá mẹ ra sau khi đẻ.
• Thức ăn cho cá mún con sau khi sinh: Cá mún con sau 3 ngày có thể ăn được bobo, artemia và trùn chỉ.

Tương tự các loài cá cảnh nước ngọt khác, cá mún cũng phải đối mặt với một số bệnh lý cơ bản, như bệnh cá mún thường gặp sau đây:

• Bệnh nấm trắng: Thường xảy ra do nguồn nước ô nhiễm và nhiệt độ thay đổi đột ngột. Để phòng tránh bệnh này, cần vệ sinh hồ nuôi thường xuyên và tăng nhiệt độ nước trong hồ lên 28-30 độ C. Ngoài ra, có thể kết hợp với muối hột để điều trị.
• Bệnh đường tiêu hóa: Khi bị bệnh đường ruột hoặc đi phân trắng, sình bụng, cá thường núp vào một góc và không ăn. Để điều trị và phòng ngừa bùng phát bệnh, có thể sử dụng sulphat đồng (0,15-0,20 ppm).
• Bệnh lồi mắt: Cá bị lồi mắt sẽ mất phương hướng bơi lội và có thể bị viêm hoặc chảy máu mắt. Để chữa bệnh này, có thể cho cá ngâm trong nước muối hột 2-3% kết hợp với 10 giọt xanh metylen và 1 viên tetra.
• Thối vây, đuôi: Thường do môi trường nước bị ô nhiễm dẫn đến vi khuẩn tấn công. Để đề phòng bệnh này, cần thay nước cho hồ nuôi và sử dụng Acriflavin và của Phenoxethol để điều trị.

Cá mún là một trong những loài cá rất thích hợp để nuôi, có khả năng sinh tồn và phát triển ở mọi tầng nước. Chúng có tính hiền lành nên có thể được nuôi chung với nhiều loài cá cảnh khác nhau như cá bảy màu, cá bình tích, đuôi kiếm,… để tạo ra một bể cá mini đầy sức hút.