Hướng dẫn cách nuôi vẹt Cockatiel tốt nhất cho người mới

Vẹt Cockatiel là một loài vẹt nhỏ, thân hình bé với chiếc đuôi dài nhọn. Bô lông của vẹt Cockatiel chủ yếu là màu xám, lông bụng dưới có màu xám nhạt hơn. Lông cánh có một mảng màu trắng, má màu cam và có mào nhọn đặc biệt. Con đực trưởng thành thường có lông mặt, lông trán và mào màu vàng sáng. Con cái trưởng thành có những sọc vàng nhỏ nằm ngang ở mặt dưới lông đuôi

Chiều dài trung bình của vẹt Cockatiel là 32 cm

Trọng lượng trung bình của vẹt Cockatiel là 80-95 gram

Các màu vẹt Cockatiel đột biến, trên toàn thế giới hiện có 22 màu đột biến: màu trắng sang màu vàng chanh, màu nâu vàng, màu trắng ngọc trai và sự kết hợp của nhiều màu sắc trên. Màu lông của vẹt Cockatiel trưởng thành có được sau lần đầu thay lông ( 9 – 12 tháng tuổi vẹt).

Hành vi hàng ngày của vẹt Cockatiel 

• Rỉa lông: Rỉa lông là một thói quen xảy ra thường xuyên ở cách loài chim vẹt. Bạn sẽ nhìn thấy vẹt Cockatiel tự làm sạch lông bằng chiếc mỏ. Chúng cũng thưởng thể hiện hành vi rỉa lông cho nhau ở quan cổ, cằm và sau đầu.
• Ném đồ vật: Nếu vẹt Cockatiel buồn chán vì bị nhốt trong lồng, chúng sẽ bắt đầu nhặt và ném đồ vật.
• Đập đồ vật, gây tiếng động: Khi vẹt Cockatiel muốn bạn lắng nghe chúng, chúng sẽ cố thu hút sự chú ý của bạn bằng cách dùng mỏ đập vào đồ vật. Ngoài ra, một số con đực làm hành động này với mục đích chứng tỏ đó là lãnh thổ của chúng.
• Treo ngược cơ thể: Hành vi này thường nhìn thấy ở những con đực, chúng thường treo ngược cơ thể với mục đích bảo vệ lãnh thổ.
• Giơ một chân: Bạn thi thoảng sẽ nhìn thấy vẹt Cockatiel đứng một chân. Hành vi này là hoàn toàn tự nhiên, chúng làm vậy để duy trì nhiệt độ cơ thể.
• Hoạt động, vui chơi: Vẹt Cockatiel là loài vẹt thích tương tác và là loài động vật tinh nghịch, chúng thích chơi đồ chơi mà bạn đưa cho chúng.

Những hành vi trên cũng thường xuất hiện ở loài vẹt Nam Mỹ và vẹt Macaw , cùng với nhiều loài vẹt khác.

Dấu hiệu căng thẳng ở vẹt Cockatiel

• Cắn
• La hét
• Tự nhổ lông

Hành vi giao tiếp: 

• Vẹt đói: Vẹt Cockatiel khi đói chúng xin bạn thức ăn bằng cách lắc lư cái đầu lên xuống, đồng thời kêu lên một tiếng dài.
• Sợ hãi: Khi một con vẹt Cockatiel cảm thấy bị đe dọa hoặc sợ hãi, vẹt sẽ vỗ cánh cố gắng chạy trốn, kêu to. Nếu bị dồn vào một góc chúng sẽ tự vệ bằng cách cắn.
• Vẹt vui vẻ: Chúng thưởng ngẩng cao đầu và vỗ cánh để thể hiện niềm vui.
• Vẹt đang tức giận: Chúng cắn bạn và không muốn bạn động vào chúng. Bạn nên cho chúng một thời gian để vẹt của bạn yên tĩnh, bình ổn lại.
• Vẹt đang chú ý đến hành động của bạn: Chúng sẽ kêu lên 1 tiếng, mở to mắt và mào dựng lên.
• Vẹt đang thư giãn, yên tĩnh: Khi vẹt của bạn thư giãn, mào trên đầu sẽ cụp xuống. Chúng duỗi cánh và nhắm mắt.

Tập tính sinh sản

Vẹt đực thường tán tính bằng cách chúng khoe ngực và bộ lông. Sau đó, vẹt đực sẽ gây ấn tượng bằng cách xòe cánh và lông đuôi. Vẹt đực còn tạo ra nhưng tiếng kêu để thu hút vẹt cái. Sau màn tán tỉnh, nếu vẹt cái chấp nhận chúng sẽ thể hiện sử quan tâm với vẹt đực.

Kích thước: Vẹt Cockatiel cần một cái chuồng lớn, bởi vì chúng là một loài vẹt năng động thích bay nhảy và leo trèo. Nên kích thước tối thiểu về chiều cao 66cm, chiều rộng và chiều dài: 50cm x 50cm.

Ví trí: Vẹt Cockatiel rất nhạy cảm với những mùi thuốc diệt côn trùng, khói thuốc. Hệ thống hô hấp của chúng rất mẫn cảm, nếu không cẩn thận chú ý chúng có thể bị chết. Ví dụ, một chiếc chảo Teflon nếu nung nóng ở nhiệt độ quá cao có thể tạo ra khí độc giết chết vẹt Cockatiel. Vì vậy, hãy để chuồng nuôi cách xa những nơi có mùi khí độc. Ngoài ra, không để chuồng ở nơi gió lùa, nơi cửa sổ và cửa ra vào. Vào ban đêm, bạn dùng vải che lồng để ngăn gió lùa.

Vật liệu làm lồng: Vẹt rất nhạy cảm với những chì, kẽm, các kim loại nặng, sơn có chứa chì hoặc các bộ phận mạ kẽm. Vì thế bạn cần lưu ý khi mua lồng hoặc làm chuồng nuôi. Bạn có thể sử dụng thép không gỉ để làm lồng và tránh những kim loại độc hại.

Nhiệt độ môi trường: Vẹt Cockatiel thích nghi tốt ở nhiệt độ 18 - 26 độ C.

Cành đậu: Bạn có thể thiết kế những cành đậu khác nhau để vẹt có thể luyện tập cho đôi chân. Những cành đậu cần loại bỏ những vật nhọn, tránh gây ra vết thương cho vẹt. Bạn có thể dụng cành cây, dây bện lại hoặc gỗ làm cành đậu. Lưu ý không để các cành đậu và bát đựng thức ăn nước uống gần các cành đậu, để tránh làm bẩn đĩa thức ăn.

Phân lót chuồng: Một tấm lưới kim loại dưới đáy lồng giúp phân chim rơi xuống và tạo môi trường của vẹt sạch sẽ hơn. Khay ở đáy lồng có thể được lót bằng vỏ chấu, mùn gỗ hoặc cát để tránh ẩm mốc và dễ dàng vệ sinh hơn.

Đồ chơi: Vẹt Cockatiel rất thông minh, đồ chơi để nhai và tìm kiếm thức ăn mang lại sự kích thích cho vẹt của bạn. Đồ chơi có kích thước phù hợp và được làm gỗ mềm hoặc nhựa cứng để tránh vẹt cắn nuốt. Nếu không có đồ chơi, vẹt của bạn có thể sẽ chán và căng thẳng. Chúng sẽ có hành vi tự nhổ lông hoặc nhiều hành vi tiêu cực khác. Đồ chơi không nên có những vật nhỏ, những thứ mà mẹt có thể cắn nuốt.

Cách hướng dẫn chuồng nuôi vẹt này phù hợp với loài vẹt nhỏ, vì vậy bạn có thể chọn lồng nuôi vẹt LoveBird theo hướng dẫn trên.

Chế độ ăn hợp lý:

• Thức ăn dạng viên (mua ở các của hàng thú cưng) cần cân đối về mặt dinh dưỡng, chúng thường chiếm 60-70% chế độ ăn. Cùng với rau xanh, trái cây và một lượng nhỏ các loại hạt bổ sung tăng cường.
• Thức ăn trái cây, rau xanh và hạt chỉ nên chiếm 25% trong chế độ ăn của chúng.
• Nước sạch cho vẹt uống nên được thay hàng ngày.
• Khi vẹt cái đẻ trứng, chúng cần một lượng canxi, một chất dinh dưỡng cần thiết để tạo vỏ trứng. Lúc này bạn có thể mua ít nang mực cho vẹt ăn, vì đây là một nguồn cung cấp canxi tuyệt vời.

Lưu ý khi cho vẹt ăn:

• Không cho vẹt ăn bơ, sô cô la, caffein hoặc rượu, vì những thứ này có thể khiến vẹt ngộ độc và có thể làm vẹt chết. Đồng thời bạn cũng nên tránh những thức ăn có đường, chất béo và mặn cho vẹt.
• Thức ăn và nước sạch luôn luôn đảm bảo cho vẹt ăn hàng ngày.
• Trái cây và rau xanh không để quá 4 giờ.
• Thức ăn hạt, thức ăn trái cây và rau xanh, thức ăn chính cần được để khay đựng riêng. Nếu bạn nuôi trên 2 con, hay thêm khay đựng thức ăn để tránh cạnh tranh.

Thức ăn cho vẹt con: Vẹt con là thời điểm vẹt yếu nhất và khó chăm sóc nhất. Nếu phải nuôi vẹt con bạn cần chú ý đến nhiệt độ, thức ăn và vệ sinh. Nếu bạn thực sự chưa có kinh nghiệm chăm sóc vẹt con, hãy đưa chúng tới những nơi tốt hơn, chẳng hạn như trung tâm thú cưng hoặc nhờ người chăm sóc hộ (chuyên gia thú cưng). Sau đây là một số thức ăn và thời gian cho ăn bạn có thể tham khảo để chăm sóc vẹt con:

• Đối với vẹt con lúc nhỏ chưa thể ăn được hạt và các loại thức ăn cứng, bạn sẽ phải dùng xi lanh để bơm thức ăn. Dùng bột chuyên cho vẹt con để pha với nước (không quá loãng cũng không quá khô), giúp vẹt con dễ dàng tiêu hóa thức ăn hơn.
• Thời gian cho ăn khoảng 4-5 lần/ngày.

Danh sách thức ăn trái cây, rau xanh và hạt bạn có thể tham khảo cho vẹt Cockatiel ăn:

• Hạt: Hạt kê, hướng dương, hạt Jonsanty , hạt điều, hạt lúa mạch,..và các loại hạt giống cây trồng(hạt đỗ)
• Trái cây: dưa hấu, táo, cam (bổ sung 1 tuần/lần vì chúng có chưa axit), dứa, đu đủ, quả mọng,...
• Rau xanh: Rau diếp, các loại rau cải, rau muống, cà rốt,..

Dấu hiệu cho thấy vẹt của bạn khỏe mạnh

• Năng động
• Hâu môn sạch sẽ
• Đôi mắt sáng
• Ăn uống bình thường
• Lông mượt
• Da chân mềm bình thường
• Mỏ mịn

Dấu hiệu cho thấy vẹt của bạn đang bị bệnh

• Lông xù và bẩn
• Thờ khò khè, hắt hơi
• Há miệng, khó thở
• Nôn
• Phân lỏng, phân có máu, thay đổi màu
• Co 1 chân (không phải lúc ngủ)
• Chảy nước mắt và mũi
• Mắt sưng và có màu đỏ
• Liên tục nhắm mắt, ngủ vào ban ngày
• Da sần sùi ở mặt và chân

Bệnh thường gặp của vẹt Cockatiel

• Viêm kết mạc: Mắt đỏ, chảy nước mắt, sưng. Nguyên nhân có thể là do vi khuẩn, virus hoặc các sinh vật truyền nhiễm khác.
• Bệnh tiêu chảy: Dấu hiệu nhận biết là phân lỏng, có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh tiêu chảy chẳng hạn như chế độ ăn uống hay ký sinh trùng (giun sán).
• Chứng sợ hãi ban đêm: Mất kiểm soát và kêu rít vào ban đêm, vỗ cánh dữ dội. Khi thấy những dấu hiệu này, bạn có thể trò chuyện để giúp vẹt bình tĩnh lại, sau đó dùng vải che lồng.
• Bệnh chlamydiosis: Dấu hiệu của bệnh như chán ăn, xù lông, chảy nước mũi, lờ đờ, sưng bụng, hắt hơi, khó thở.

Khi thấy những dấu hiệu trên, nếu bạn không có kinh nghiệm trong việc điều trị hãy đưa chúng đến trung tâm thú y hoặc gửi đến các bác sỹ thú y để trị bệnh. Những bệnh thường gặp ở vẹt Cockatiel, cũng thường gặp phải Vẹt Xám châu phi, vì thế bạn cần chú ý cần thận khi nuôi chúng.

Vệ sinh lồng, chuồng: Để giữ cho vẹt của bạn khỏe mạnh, bạn nên vệ sinh chuồng và lồng hàng ngày. Hàng tháng  khử trùng toàn bộ lồng và các đồ dùng bên trong, sau đó để ngoài nắng đến khô. Những đồ bằng gỗ dính phân sẽ không thể khử trùng được.

Đồ dùng: Đĩa thức ăn, bình nước cần phải được rửa sạch hàng ngày, bạn có thể sử dụng nước rửa chén. Dọn dẹp những thức ăn trái cây, rau xanh sau 4 giờ cho ăn.

Tắm: Đặt một đĩa nước để vẹt tắm (khoảng 2-3 ngày/lần). Không dùng xà phòng hoặc bất kỳ chất tẩy rửa nào để tắm cho vẹt. Chúng sẽ gây hại cho da và lông của chúng. Bạn cũng đừng bôi bất kỳ chất dầu nào lên vẹt vì nó có thể khiến vẹt của bạn bị ốm. Đĩa nước phải đủ lớn để vẹt có thể tắm. Trong trường hợp vẹt của bạn không chịu tắm, bạn có thể phun sương bằng nước ấm để vẹt tự làm sạch lông.

Cắt móng: Nếu móng chân vẹt quá dài, bạn nên cắt móng. Để chân vẹt ra ngoài ánh sáng mạnh để có thể nhìn rõ tĩnh mạch, sau đó chỉ cần cắt một chút đầu móng. Trong trường hợp bạn vô tình cắt vào tĩnh mạch, hãy dùng bột cầm máu hoặc bạn có thể dùng bột mì hoặc bột ngô thay thế.

Để thuần hóa vẹt Cockatiel tốt nhất, bạn nên lựa chọn những vẹt được chăm sóc từ nhỏ, chúng dễ bảo và thuần hóa hơn. Hãy nói chuyện từ xa đến gần, trò chuyện với vẹt. Khi chúng đã quen với sự hiện diện của bạn hãy bắt đầu những bài tập huấn luyện (cho vẹt trèo lên tay, huấn luyện vẹt nói, cho vẹt trèo lên vai,..) hay những bài huấn luyện phức tạp như vẹt đạp xe. Hãy dành 30 phút mỗi ngày để luyện tập, mỗi lần 10 phút. Điều cơ bản của huấn luyện là không được quát mắng, làm vẹt sợ. Một yếu tố quan trong nữa là bạn phải kiên trì, thời gian huấn luyện có thể sẽ kéo dài vài tháng đến cả năm, vì thế bạn cần chuẩn bị tâm lý trước.